رفع لکه ها، همیشه یکی از دردسر سازترین چیزهایی است که خانم های خانه دار با آن روبرو هستند. به خصوص اگر این لکه ها روی فرش یا موکت خانه باشد. در این صورت، تلاش می شود با هر وسیله ای و روشی، لکه ها پاک شوند. اما طبیعی است که هر راهکاری برای هر نوع لکه ای نتیجه نخواهد داد.
برای این منظور، پیش از این بلاگ شیپور در مطلبی با عنوان “چهار راه عجیب برای تمیز کردن فرش در منزل که نمی دانستید” نحوه از بین بردن چند نوع لکه را آموزش داد. اما با توجه به زیاد بودن لکه های ناشی از سوختگی زغال، سیگار و شمع، برآن شدیم تا در نوشته ای جداگانه به این موضوعات بپردازیم.
انواع سوختگی فرش
سوختگی فرش نوعی تغییر شیمیایی در الیاف فرشی است که این تغییر ناشی از حرارتِ اجسام داغ مثل آتش سیگار، زغال داغ، قابلمه داغ، اتو، سشوار، اتو مو ، حرارت بخاری ،گرمای آفتاب و… است. با توجه به سرعت عمل جلوگیری از سوختگی و میزان حرارت جسمِ داغ، سوختگی فرش به سه درجه مختلف تقسیم میشود. این تقسیمبندی به به شرح زیر است:
- سوختگی سطحی: در این سطح از سوختگی الیاف فرش بدون تغییر رنگ دادن کمی سفت می شوند و یا یک لکه زرد روی فرش می افتد.
- سوختگی نیمه سطحی: در این نوع سوختگی خسارت وارد شده به فرش بیشتر است و بخشی از الیاف کاملا سیاه می شود.
- سوختگی شدید: در این نوع سوختگی تار و پود فرش کاملا آسیب میبیند و آثار سوختگی به هیچ روشی از بین نمیرود. در این نوع سوختگی باید آن را به متخصصین فرش بسپارید تا آنها با رفوگری و ترمیم فرش را صحیح و سالم به شما بازگردانند.
از بین بردن لکههای سوختگی مختلف از روی فرش
اگر بر اثر افتادن تکهای زغال روی فرش، سوختگی سطحیای در آن ایجاد شد، ابتدا پرزهای سوخته را با قیچی کوتاه کنید و با شامپوی فرش یک لایه ضخیم روی آن قسمت تشکیل دهید. بعد از خشک شدن کامل شامپو، آن را جارو بکشید.
در صورتی که آثار سوختگی باقی ماند، رنگبر ضعیفی به کار ببرید. اما هرگز فرش یا موکت را زیاد خیس نکنید و صابون نیز به کار نبرید. سرانجام یک جسم سنگین زیر محل شسته شده فرش بگذارید و فرش را روی آن باز نمایید تا بالاتر از کف قرار گیرد و زودتر خشک شود. اما اگر سوختگی فرش شما عمیق باشد، باید حتما به رفوگری مراجعه کنید.
اگر محلی از فرش یا موکت در اثر افتادن آتش سیگار سوخت، میتوانید به وسیله یک ریشتراش یا موچین، مقداری پرز یا فرش از قسمت سالم فرش جدا و آن را متناسب با قسمت سوخته کنید. مقداری چسب (از نوع چسبهایی که بهتدریج سفت میشوند مانند چسب سیمان و غیره) به قسمت سوخته شده بزنید و پرزها را بر روی آن گذاشته و فشار دهید. سپس روی آن یک کتاب سنگین بگذارید. در مورد موکت هم به همین ترتیب عمل نمایید.
در صورتی که فرش یا موکت شما در اثر ذوب شدن شمع در حال سوختن، دچار آسیب شد، به محض وقوع لکه، آن را پاک کنید. لکههای مایع شمع که هنوز سفت نشده است را، با یک حوله کتان یا دستمال کاغذیهای سفید خشک کنید. هرگز دستمال را روی موکت مالش ندهید، چون باعث میشود به داخل فیبر نفوذ کند، فقط سعی کنید آن را خشک نمایید. با فشار دست روی حوله خشک، این قسمت را تقریبا خشک کنید.
راه دیگری نیز برای از بین بردن لکه شمع از روی فرش یا موکت وجود دارد. در این روش باید یک محلول لکه بر بسازید. برای این منظور چند قطره مایع ظرفشویی را (که خمیری نباشد) با آب مخلوط کنید. حدود یک چهارم قاشق چایخوری از آن را به حدودا به یک لیتر آب اضافه نمایید و سپس روی لکه بریزید. دقت کنید موکت خیلی خیس نشود. در انتها به آرامی لکه را پاک و با آب تمیز کنید. مراحل را تا رفع کامل لکه تکرار کنید. در صورت تغییر رنگ موکتهای دارای الیاف مصنوعی، لکه احتمالا چسبناک بوده است. آن را با آب گرم شسته، با یک دستمال سفید و تمیز خشک کنید.
در مورد لکه موکتهای پشمی از آب ولرم استفاده کنید. هرگز از آمونیاک یا لکهبرهای دارای ترکیبات قلیایی که به بافت موکت آسیب میرساند، استفاده نکنید. موکتها و پادریهای دارای الیاف گیاهی مانند کنف دارای الیاف زبر و سخت بوده، در مقایسه با موکتهای پشمی و موکتهای دارای مواد مصنوعی مقاومت کمتری در برابر لکه دارند. بعد از بین بردن لکه، قسمت خیس شده را سریع با فن یا سشوار و حرارت کم خشک کنید.
سوختگی لکه شمع در فرشها و موکتهای پرزدار را با یک قاشق بتراشید. سپس روی لکه دستمال کاغذی یا پارچه سفید گذاشته، با حرارت کم اتو بکشید. زمانی که موم کاملاً جذب شد، دستمال را بردارید.
برای ترمیم سوختگی فرش با اتو، در صورتی که سوختگی محدود بود و لکه زرد رنگ ایجاد شده بود، یک پیاز به شما کمک میکند. برای رفع جای سوختگی با اتو یک پیاز را به دو نیم کرده و برای چند دقیقه روی محل لکه بگذارید. بعد آن قسمت را با آب سرد خیس کنید و بشویید تا لکه و سوختگی برطرف شود. حال اگر سوختگی عمیق بود، برای ترمیم سوختگی فرش با اتو بهتر است از رفو کردن کمک بگیرید. اگر موکت شما دچار سوختگی با اتو شد، با کمک کاتر، آن بخش را ببرید و موکت تازهای جایگزین آن کنید. بعد از چسباندن موکت، سطح آن را با جاروبرقی جارو بکشید تا یکدست شود.
برای رفع سوختگی قابلمه از روی فرش، سریع قابلمه را از روی فرش بردارید و مقداری یخ روی محل سوختگی قرار دهید. یخ الیاف فرش شما را خنک میکند و اتفاق حرارت را متوقف میکند.
رفو کردن فرش
مواردی که تا به اینجای کار در مورد رفع سوختگی فرش بیان شد، رایجترین و پرتکرارترین روشهای از بین بردن سوختگیهای سطحی و کمعمق هستند. وقتی میزان سوختگی شما از یک حدی عبور کند، استفاده از این روشها دیگر جواب نمیدهد و بهترین راهکار استفاده از افراد حرفهای رفو برای انجام این کار است. اما اگر وقت یا هزینه برونسپاری رفو فرش را ندارید، میتوانید با یک روش ساده و آسان تا حدی فرش را رفو کنید. البته یادتان باشد که این کار به دقت زیادی نیاز دارد. همچنین برای رفو فرش در منزل (فرش دستباف یا ماشینی) حتماً باید از ابزار و لوازم تخصصی استفاده کنید که مهمترین آنها شامل فرش کهنه، قیچی تیز و کوچک، چاقو، چسب فرش دو رو یا چسب مایع و است.
در ابتدا یک تکه از یک فرش کهنه و غیر قابل استفاده که از نظر طرح و رنگ با فرش سوختهشده شبیه است، آماده کنید و آن را به شکل مربع یا مثلث برش بزنید. حتماً توجه کنید که مساحت قسمت برش خورده باید از مساحت قسمت سوختهشده فرش اصلی بیشتر باشد. حالا باید آن قسمت سوخته فرش را به دقت برش بزنید و تکه فرش برشدادهشده را کاملا آغشته به چسب کنید و در داخل این حفره بگذارید. لبههای آن را محکم فشار دهید و منتظر بمانید که فرش چند ساعت خشک شود دو تکه کاملا به هم متصل شوند. در نهایت الیاف فرش را در یک جهت مرتب کنید.
رفو و ترمیم فرش نیاز به دقت، صبر، ظرافت و از همه مهمتر مهارت دارد؛ در صورتی که هرکدام از این موارد را نداشته باشید ممکن است آسیب جدیتری به فرش خود وارد نمایید. در صورت امکان رفو کردن را به افراد متخصص بسپارید.
روشهای جلوگیری از سوختگی فرش
- قابلمهی داغ را روی فرش قرار ندهید و حتماً از عایق چوبی،پارچهای یا پلاستیکی برای زیر قابلمههای داغ استفاده کنید.
- هنگام اتو کردن از میز اتو و زیرانداز استفاده کنید. مراقب باشید اتو روی موکت یا فرش نیافتد.
- همیشه احتمال سقوط اشیاء داغ مثل زغال را در نظر بگیرید و هنگام استفاده از این اشیاء از سینی یا روفرشی استفاده کنید.
در صورتی که بعد از رفع لکههای فرش، مایل بودید آن را بفروشید، سایت شیپور را برای این کار انتخاب کنید. سایتی که شما میتوانید در آن آگهیهایتان را به طور رایگان درج کنید.
سوالات متداول
آیا هر لکه سوختگی روی فرش را میتوان از بین برد؟
اگر سوختگی سطحی و نیمهسطحی باشد، میتوان با روشهای مختلف آن را از بین برد. اما در سوختگی عمقی، تار و پود فرش کاملا آسیب میبیند و آثار سوختگی به هیچ روشی از بین نمیرود.
برای از بین لکه زغال از روی فرش چه کار کنیم؟
اگر بر اثر افتادن تکهای زغال روی فرش، سوختگی سطحیای در آن ایجاد شد، ابتدا پرزهای سوخته را با قیچی کوتاه کنید و با شامپوی فرش یک لایه ضخیم روی آن قسمت تشکیل دهید.
چگونه فرش سوخته را رفو کنیم؟
ابتدا یک تکه از یک فرش کهنه و غیر قابل استفاده که از نظر طرح و رنگ با فرش سوختهشده شبیه است، آماده کنید و آن را برش بزنید. حالا باید آن قسمت سوخته فرش را به دقت برش بزنید و تکه فرش برشدادهشده را کاملا آغشته به چسب کنید و در داخل این حفره بگذارید. لبههای آن را محکم فشار دهید و منتظر بمانید که فرش چند ساعت خشک شود دو تکه کاملا به هم متصل شوند. در نهایت الیاف فرش را در یک جهت مرتب کنید.
بهترین قالیشویی و رفو گری شمیرانات از نظر بنده، رفوگری فارسی هستش
ممنون از بلاگ شیپور که مطالب خیلی مفید در اختیار ایرانی های عزیز قرار میده.
از این پست خیلی استفاده بردیم دمتون گرم خیلی….