کد رهگیری معاملات ملکی چیست و چرا اهمیت دارد؟

کد رهگیری معاملات ملکی چیست و چرا اهمیت دارد؟

در گذشته قراردادهای معاملات ملکی به صورت دست‌نویس و با مراجعه به مشاوران املاک ثبت می‌شد. اما با این روش سنتی احتمال بروز خطا و حتی کلاه‌برداری و فریب بسیار بالا بود.

در سال 78 دولت به منظور کاهش این مشکلات و آگاهی از آمار دقیق معاملات مسکن و قیمت‌ها با صدور بخشنامه‌ای ثبت تمام معاملات (خریدوفروش، رهن و اجاره) را در سامانه معاملات مسکن اجباری کرد. پس از صدور و اجرایی شدن این بخشنامه قراردادهای دست‌نویس فاقد اعتبار محسوب می‌شدند و مشاوران املاک نیز ملزم به رعایت آن بودند.

نحوه انجام معامله و ثبت در سامانه معاملات مسکن

سؤالی که در این بخش مطرح می‌شود نحوه انجام معاملات املاک با این سیستم جدید است. شاید برخی گمان کنند این کار مراحل پیچیده و پردردسری دارد اما واقعیت این‌طور نیست.

اگر شخصی قصد انجام معامله و تنظیم قرارداد داشته باشد تنها کافی است به همراه طرف معامله و در دست داشتن مشخصات ملک و مشخصات شخصی هردو طرف به یک مشاور املاک مراجعه کند و قرارداد خود را به صورت اینترنتی در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور به آدرس www.iranamlaak.ir به ثبت برساند.

کد رهگیری معاملات ملکی چیست؟

پس از ورود اطلاعات (مشخصات کامل طرفین معامله، آدرس، کد پستی و پلاک ثبت‌شده ملک، امکانات ملک، تاریخ انعقاد قرارداد، مبلغ فروش، رهن، اجاره و حتی بیعانه پرداختی) و اتمام ثبت قرارداد در سامانه ثبت معاملات یک عدد 13 رقمی به صورت پیامکی برای شما ارسال می‌شود که همان کد رهگیری است.

پس از آن قرارداد در سه نسخه (یکی برای مشاور املاک و دو نسخه دیگر برای طرفین معامله) چاپ و توسط طرفین و شاهدان امضا می‌شود.

توصیه: برای اطمینان از اصالت این قراردادها به کد QR چاپ‌شده (یک بارکد دوبعدی که از طریق بارکد خوان قابل‌پیگیری است.) در قسمت بالای صفحات و برچسب هولوگرام چسبانده شده روی آن‌ها دقت کنید.

نحوه دریافت کد رهگیری

همان‌طور که گفته شد پس از ثبت قرارداد سیستم یک کد رهگیری برای ملک مورد معامله صادر می‌کند که برای طرفین معامله (خریدار و فروشنده یا موجر و مستأجر) به صورت پیامکی ارسال می‌شود. به همین دلیل ثبت صحیح شماره تلفن همراه در این سامانه از اهمیت بالایی برخوردار است. اما برای دریافت پیامکی این کد ابتدا باید در سامانه پیامکی سایت ثبت‌نام کنید.

برای این کار کافی است عدد یک را به شماره 11020300 ارسال کنید. هرچند ثبت‌نام در این سامانه کاملا رایگان است اما دریافت پیامک از طریق آن شامل هزینه‌ای جزئی (200 تومان) خواهد بود.

برای انصراف از عضویت در این سامانه نیز می‌توانید عدد 2 را به همین شماره ارسال کنید اما دیگر اخبار و اطلاعات مربوط به ملک و قرارداد خود را دریافت نخواهید کرد.

از طرفی این کد رهگیری در قسمت پایین و سمت چپ آخرین صفحه مبایعه‌نامه نیز قابل‌مشاهده است اما دریافت آن از طریق پست یا راه‌های دیگر ممکن نیست بنابراین کد رهگیری پستی فعلا وجود ندارد.

نحوه استعلام کد رهگیری املاک

برای استعلام کد رهگیری املاک و اطمینان از صحت آن دو روش وجود دارد. اولین روش استعلام آن به صورت اینترنتی و از طریق سامانه ثبت معاملات و املاک کشور (سایت املاک ایران) است.

در این روش پس از ورود به سایت (قبلا به آدرس آن اشاره شد) و قسمت استعلام کد رهگیری املاک با ورود کد ملی و کد رهگیری قرارداد استعلام صورت می‌گیرد.

در روش دوم هم که به صورت پیامکی است باید همین اطلاعات به شکل کد ملی#کد رهگیری به شماره 110203001 ارسال شود.

پیگیری کد رهگیری ملک از این دو روش مانع از بروز خطا یا کلاه‌برداری می‌شود و فرد را از صحت کد رهگیری صادرشده مطمئن می‌کند.

اهمیت و مزایای دریافت و پیگیری کد رهگیری ملک

متأسفانه برخی از بنگاه‌داران و مشاوران املاک به دلایل مختلف از قبیل فرار مالیاتی سعی می‌کنند تا افراد را از ثبت معامله خود به صورت اینترنتی و دریافت و پیگیری کد رهگیری ملک منصرف کنند اما طبق این بخشنامه و ماده 29 قانون نظام امور صنفی این کار خلاف قانون است و ضمن آنکه قراردادهای دستی و فاقد کد رهگیری فاقد اعتبار هستند با بنگاه‌داران متخلف نیز برخورد و ملک آن‌ها پلمپ می‌شود.

با توجه به اجباری بودن استعلام کد رهگیری املاک در این یخش به تعدادی از مزایای آن اشاره می‌کنیم:

• امنیت معامله کاملا تضمین‌شده است و امکان کلاه‌برداری و فروش ملک به بیش از یک نفر وجود ندارد چون بلافاصله پس از صدور کد رهگیری، کد پستی ملک در سامانه سراسری معاملات املاک به عنوان یک ملک فروخته‌شده ثبت می‌شود.

توصیه: با توجه به اهمیت صحت کد پستی برای ثبت و استعلام معاملات در سامانه اینترنتی به کد پستی ثبت‌شده در پشت کارت ملی یا کد موجود روی قبوض خدماتی (قبض آب، برق، گاز، تلفن) اطمینان نکنید و کد پستی صحیح را از اداره پست استعلام کنید.

• گاهی اوقات برخی از فروشندگان به دلایل مختلف از جمله بالا رفتن نرخ املاک پس از انجام معامله خواستار افزایش مبلغ پرداختی یا حتی فسخ قرارداد می‌شوند اما با دریافت کد رهگیری دیگر این امکان وجود ندارد.
• پیگیری و رسیدگی این‌گونه معاملات در مراجع قضایی به سهولت انجام می‌گیرد.
• قرار داشتن ملک در طرح‌های مختلف شهرداری (مترو، فضای سبز و …) به راحتی و به سرعت قابل‌استعلام است.
• اگر خریدار پس از دریافت ملک مبلغ موردنظر را به موقع پرداخت نکند با وجود مبایعه‌نامه‌ای که کد رهگیری در آن ثبت‌شده است این مسئله به راحتی قابل‌پیگیری خواهد بود.
• حتی در مورد املاک اجاره‌ای با وجود کد رهگیری به راحتی می‌توان ملک را در موعد مقرر تحویل گرفت و در صورتی که مستأجر از تخلیه و تحویل به موقع ملک خودداری کند این مسئله به سادگی از طریق مراجع قضایی و انتظامی قابل‌پیگیری است و حکم تخلیه سریع‌تر صادر می‌شود.

هزینه دریافت کد رهگیری معاملات املکی

دریافت کد رهگیری شامل هیچ هزینه‌ای نمی‌شود و مشاوران املاک مجاز به دریافت هیچ مبلغی برای این کار نیستند و در صورت مشاهده با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود.

هزینه‌ای که این افراد دریافت می‌کنند مربوط به کارمزد انجام معامله است که نرخ آن را واحدهای صنفی مشاوران املاک تعیین می‌کنند اما دریافت کد رهگیری کاملا رایگان است و اگر مشاوری برای این کار از شما درخواست پول کند می‌توانید با تماس با اتحادیه مشاورین املاک شهر خود از آن‌ها شکایت کنید. اما برای جلوگیری از بروز این‌گونه مشکلات بهتر است معاملات خود را در آژانس‌های معتبر به ثبت برسانید.