از ابتدای تولد خودروسازی، تجهیزات ایمنی خودروها همراه این صنعت بوده و در طول سال‌ها همگام با تحول سایر بخش‌های خودرو تکامل یافته‌است. استفاده از تجهیزاتی نظیر ترمز یا نشان‌گرهای تغییر مسیر در خودروهای اولیه مشهود بود و سایر تجهیزات ایمنی به‌تدریج در خودروسازی مورد استفاده قرار گرفتند.
روند جدی ایمن‌سازی خودروها از دهه هشتاد میلادی و با معرفی سیستم ترمز ضدقفل از سوی مرسدس بنز آغاز شد. این روند در طی سه دهه، پیشرفت‌های چشم‌گیری داشته و هر روز شاهد ارائه خودروهایی ایمن‌تر نسبت به گذشته از سوی شرکت‌های خودروسازی هستیم. در ادامه به بررسی تجهیزات ایمنی خودروها می‌پردازیم و با برخی از مهم‌ترین امکانات ایمنی خودروهای امروزی آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
ترمزهای دیسکی
سیستم ترمز خودروها در ابتدا به صورت کاسه‌ای بود. این سیستم عمری طولانی داشته و از اوایل پیدایش صنعت خودروسازی تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از نقاط ضعف سیستم ترمز کاسه‌ای، عدم توانایی در مهار خودرو در سرعت‌های بالا است. به‌همین منظور از دهه هفتاد میلادی استفاده از سیستم ترمز دیسکی فراگیر شد و اکثر خودروها در محور جلو و سپس در دو محور به ترمز دیسکی مجهز شدند.
سیستم ترمز دیسکی علاوه بر آن‌که توانایی بیشتری در متوقف کردن خودرو دارد، از ساختار ساده‌تری نیز نسبت به ترمز کاسه‌ای بهره می‌برد. ترمز دیسکی از سه قسمت لنت‌ها، دیسک ترمز و کالیپر تشکیل شده و با روغن ترمز کار می‌کند. هنگامی که راننده اقدام به فشردن پدال ترمز می‌کند، روغن ترمز به سمت پیستون‌های ترمز پمپاژ شده و آن را به سمت جلو هدایت می‌کند. فشار پیستون‌ها موجب حرکت دیسک ترمز شده و آن را به دیسک صیقلی می‌چسباند. این روش نسبت به سازوکار ترمزهای کاسه‌ای از ضریب اطمینان بیشتری برخوردار بوده و به‌همین دلیل استفاده از ترمزهای دیسکی در خودروها مورد استقبال قرار گرفته است.
سیستم ترمز ضد قفل
سیستم ترمز ضد قفل یا سیستم ترمز ضد لغزش یک سامانه ایمنی در سیستم ترمز خودروها است که مانع از قفل شدن چرخ‌های خودرو هنگام ترمزگیری در جاده‌های خیس و لغزنده می‌شود. این سیستم ابتدا در سال 1940 و توسط شرکت وستینگهاوس برای استفاده در راه‌آهن آمریکا طراحی شد، اما آن‌چه که خودروهای امروزی به آن مجهز شده‌اند حاصل پروژه مشترک بوش و مرسدس بنز در سال 1987 میلادی است.
سیستم ترمز ضد قفل از چهار قسمت سنسورهای سرعت، پمپ، سوپاپ‌ها و کنترل‌کننده تشکیل شده و به راننده کمک می‌کند تا هنگام ترمزگیری در هوای بارانی و جاده مرطوب، کنترل خود را روی خودرو حفظ نماید. استفاده از این سیستم در کنار سیستم توزیع نیروی ترمز یا EBD مدت‌هاست که در خودروها اجباری شده و باعث بهبود قدرت ترمزگیری وسایل نقلیه شده است.
سیستم کنترل پایداری
سیستم کنترل پایداری یا ESC سومین سیستم ایمنی خودروها پس از ترمز ضد قفل و سیستم توزیع نیرو ترمز است. این سیستم در سال 1987 توسط بوش معرفی شد و سپس در بی ام و سری 7 و مرسدس بنز کلاس S مورد استفاده قرار گرفت. این سیستم وظیفه دارد در مواقع ضروری از انحراف خودرو جلوگیری کرده و وسیله نقلیه را در مسیر نگه دارد.
فرآیند کاری سیستم کنترل پایداری از طریق بهبود بیش‌فرمانی یا کم‌فرمانی خودرو صورت می‌گیرد. خودروسازان مختلف سیستم کنترل پایداری خود را با اسامی منحصربه‌فرد نام‌گذاری می‌کنند، اما کاربرد تمامی آن‌ها یکسان است. نصب این سیستم روی خودروها از سال 2012 در ایالات متحده اجباری شده است.
کیسه هوا
کیسه هوا یکی از ابزارهای مهم ایمنی خودرو است که در هنگام تصادف بر اثر انفجار باد شده و مانع از برخورد سرنشین به بدنه خودرو می‌شود. کیسه هوا در سال 1951 توسط دو محقق از آلمان و آمریکا اختراع شد و نصب آن روی خودروها از سال 1970 آغاز گردید. کیسه‌های هوا در ابتدا برای راننده و سرنشین جانبی در نظر گرفته شدند، سپس انواع جانبی و پرده‌ای آن نیز برای حفظ امنیت دیگر سرنشینان خودرو معرفی شد.
کیسه هوا در حالت عادی در جایگاه خود جمع شده و درون آن ترکیبی از پودر نشاسته ذرت و پودر تالک قرار دارد که در صورت احضار توسط سنسور با یک انفجار مخلوط منفجر شده و کیسه پر از هوا می‌شود. این سیستم ایمنی بسیار موثر بوده و استفاده همزمان از کمربند ایمنی و کیسه هوا موجب کاهش قابل توجه تلفات در حوادث رانندگی چند دهه اخیر شده است.
رادار نقطه کور
همان‌طور که از نام رادار نقطه کور مشخص است، این سیستم وظیفه دارد تا با استفاده از دوربین‌ها و سنسورهای مختلف اطلاعات کاملی را از پیرامون خودرو تهیه کرده و در اختیار راننده قرار دهد. این سیستم در هنگام تغییر مسیر کاربرد دارد و به راننده کمک می‌کند تا از وجود خودروها در نقاط غیر‌قابل دید خودرو آگاهی یابد.
به طور معمول نشانه اخطار این رادار روی آینه‌های جانبی قرار دارد و هنگام نزدیک شدن بیش از حد خودرو دیگر، به راننده اخطار می‌دهد. برخلاف تجهیزات قبلی استفاده از رادار نقطه کور در خودروهای امروزی اجباری نشده و به عنوان آپشن اضافه با پرداخت وجه بیشتر قابل دسترسی است.
به‌منظور آشنایی هر چه بیشتر شما مخاطبین عزیز سایت شیپور با تجهیزات ایمنی خودرو در قسمت دوم این مقاله می‌توانید با برخی دیگر از جدیدترین تجهیزات ایمنی خودرو آشنا شوید.