از میان تمامی مدل‌های مختلفی که تاکنون توسط کمپانی BMW طراحی و تولید شده است، ب ام و سری ۳ یکی از اصیل‌ترین و پرطرفدارترین محصولات این کمپانی آلمانی محسوب میشود. E21 اولین نسل از این امپراطوری پرافتخار نام دارد که نخستین بار در نمایشگاه خودرو فرانکفورت سال ۱۹۷۵ در معرض دید عموم قرارگرفت. ناگفته نماند که E21 به نوعی نمونه به روز شده ب ام و ۲۰۰۲ محسوب میشود و از همان ابتدا با چنین هدفی به سبد محصولات باواریایی‌ها اضافه شد.
پس از توقف تولید E21 به عنوان نسل اول ب ام و سری سه، در سال ۱۹۸۳ نسل دوم این خودرو که با کد E30 شناخته می‌شد، با ظاهری جذاب‌تر راهی بازار جهانی شد. در ابتدا تنها نمونه کوپه این خودرو در دسترس خریداران قرار گرفت، اما با گذشت زمان نسخه‌های سدان، استیشن و کروک E30 نیز به بازار عرضه شدند. در بازار کشور ما نسل دوم ب ام و سری ۳ به وفور یافت میشود و حتی در میان آن‌ها نمونه‌های خاصی همون M3 یا مدل‌های تیونینگ شده بسیار قدرتمند نیز به چشم می‌خورند که به واسطه ویژگی‌های فنی چشمگیر خود، در مقابل خودروهای اسپرت امروزی نیز می‌توانند حرف‌هایی برای گفتن داشته باشند.
در این مقاله از سری مقاله‌های معرفی خودرو سایت شیپور به سراغ یکی از خاص‌ترین مدل‌های ب ام و E30 در بازار کشور رفته‌ایم و قصد داریم شما مخاطبین عزیز را با این هیولای باواریایی آشنا کنیم؛ لطفا در ادامه با ما همراه باشید.
طراحی داخلی و خارجی ب ام و E30
نمای ظاهری نسل دوم ب ام و سری ۳ در مقایسه با طراحی نسبتا ساده نسل اول، بسیار جذاب و آیرودینامیک به نظر می‌رسد که حاصل زحمات طراح بنام آلمانی « کلاوس لوته» است. در نمای جلویی E30 دیگر اثری از شیب تند جلوپنجره که پیش‌تر در تمامی مدل‌های E21 وجود داشت، به چشم نمی‌خورد و درب موتور نیز که در گذشته کاملا مسطح و یکدست ساخته شده بود، در این خودرو از شیب نسبتا کمی برخوردار است.
ب ام و E30 که به منظور بررسی در اختیار ما قرار گرفته است، به لطف برخورداری از کیت Mtech 2 بسیار اسپرت‌تر از مدل‌های استاندارد به نظر می‌رسد. این کیت که شامل سپرهای حجیم، فلاپ‌ها، اسپویلر و رکاپ‌های عریض است به نوعی حس و حال مدل‌های M3 را به پیکره ۳۲۰ تزریق کرده است. بد نیست بدانید که در حال حاضر این کیت در سایت‌های اروپایی تنها ۱,۰۷۶ یورو قیمت گذاری شده است!
پر واضح است که مهندسین کمپانی BMW، در طراحی کابین E30 توجه ویژه‌ای به اصول ارگونومیک داشته‌اند و طراحی خاص داشبورد، مکان قرارگیری پدال‌ها و سایر ادوات پر استفاده مصداقی بر این ادعاست. همانطور که در نمای ظاهری این سدان جذاب شاهد هستیم، در فضای داخلی ب ام و E30 نیز صاحب این خودرو توانسته با اضافه کردن قطعاتی همچون صندلی‌های اسپرت، فرمان و سردنده اسپرت (mono) و روکش‌های پدال آلومینیومی با لوگو M Power حس اسپرت کابین را بیش از پیش به سرنشینان منتقل کند.
کمپانیBMW فضای نسبتا مناسبی را برای سرنشینان جلویی این خودرو در نظر گرفته است، اما در بخش پشتی فضای سر و پا به اندازه‌ای نیست که برای یک خانواده پنج نفره مناسب باشد؛ چنین موضوعی در کنار تعلیق اسپرت این خودرو باعث میشود که به طور کلی فکر استفاده از E30 به عنوان یک سدان خانوادگی را فراموش کنید!
امکانات رفاهی و تجهیزات ایمنی ب ام و E30
مطمئنا از یک خودرو اسپرت که در دهه ۸۰ میلادی طراحی و تولید شده است، نباید انتظار امکانات لوکس و چشمگیری داشت، اما در مجموع می‌توان گفت که این پیرمرد آلمانی از نظر امکانات و تجهیزات در وضعیت مناسبی قرار دارد. از جمله امکاناتی که در ب ام و مورد بررسی ما به چشم می‌خورد، می‌توان به تنظیم هشت جهته صندلی راننده و سرنشین جلو، شیشه‌های جلو و عقب برقی، سانروف، چراغ‌های مه شکن جلو و عقب، سیستم تهویه هوا دستی و… اشاره کرد.
در بخش امنیت این خودرو به کمربندهای سه نقطه‌ای و ترمزهای دیسکی قدرتمند مجهز است؛ علاوه بر این ب ام و E30 (325i) در سال ۱۹۹۰ میلادی توسط موسسه NHTSA مورد بررسی قرار گرفت و موفق شد ۳ ستاره از ۵ ستاره ایمنی را از آن خود کند که نشان دهنده امنیت قابل قبول این خودرو است. البته در آن زمان خبری از تست‌های ROLLOVER یا SIDE CRASH نبود و ایمنی خودرو تنها به صورت شبیه‌سازی برخورد بخش جلویی خودرو به یک مانع با سرعت ۳۵ مایل بر ساعت انجام می‌گرفت.
مشخصات فنی ب ام و E30
ب ام و E30 در طول حیات خود با پیشرانه‌های بسیار متنوعی به بازار ارائه شده است؛ مدل‌های ابتدایی این خودرو به موتورهای چهار سیلندر M10 و شش سیلندر M20 مجهز شده بودند، اما بعد از مدتی موتورهای ارتقا یافته M40 و M42 نیروبخش این سدان‌های جذاب و بی‌نظیر شدند. M3 هم به عنوان سریع‌ترین فرد خانواده E30، از یک موتور ۴ سیلندر ۲٫۳ لیتری با کد S14B23 بهره می‌برد که دارای قدرت ۱۹۲ اسب بخار و گشتاور ۲۳۳ نیوتن متر است. شتاب صفر تا صد این خودرو حدود ۶٫۹ ثانیه و حداکثر سرعت آن نیز ۲۳۵ کیلومتر در ساعت اعلام شده است.
البته این مشخصات فنی تنها مربوط به نسل اول ب ام و M3 یا M3 Evo 1 بوده که تا سال ۱۹۸۷ روی خط تولید قرار داشت. در سال ۱۹۸۸ M3 Evo 2 به بازار عرضه شد که با بهره‌مندی از نمونه ارتقا یافته همان موتور قبلی، قادر به تولید ۲۱۵ اسب بخار بود. در سال ۱۹۸۹ هم قوی‌‌ترین مدل M3 با نام M3 Evo 2 به بازار عرضه شد که به لطف برخورداری از پیشرانه S14B25 می‌توانست ۲۳۵ اسب سرکش را در اختیار راننده این خودرو قرار دهد!
شاید برایتان جالب باشد که بدانید قلب تپنده ب ام و E30 که در تصویر می‌بینید، شامل هیچ یک از موتورهای استاندارد استفاده شده در سایر مدل‌های E30 نبوده و متعلق به یک ب ام و جوان‌تر و قدرتمندتر است. این موتور که با کدS50B30 شناخته میشود، در واقع از سری موتورهای به کار رفته در M3 نسل بعدی یعنی E36 M3 بوده و جایگزین موتورهای سری S14 شده است. این موتور ۳ لیتری ۶ سیلندر که توسط شرکتM POWER طراحی و تقویت شده است، توانایی تولید ۲۸۲ اسب بخار قدرت را دارد و یکی از قدرتمندترین موتورهایی است که می‌توان برای قراردادن درون سینه ب ام و E30 انتخاب کرد.
یک گیربکس ۵ سرعته دستی نیروی این پیشرانه قدرتمند را به چرخ‌های عقب منتقل می‌کند، اما همه چیز به همین جا ختم نمی‌شود. انتقال چنین نیروی هراس‌انگیزی، به چرخ‌های عقب این هیولای باواریایی می‌تواند در زمان فشردن ناگهانی پدال گاز ناآرامی‌های فراوانی را برای خودرو به همراه داشته باشد. از این رو به منظور کنترل اسب‌های چموش BMW E30 از یک دیفرانسیل کلاچ‌دار (LSD)استفاده شده است که در صورت وارد شدن نیروی بیش از اندازه به یک چرخ وارد عمل شده و با انتقال نیروی وارده به چرخ مقابل و یکسان‌سازی سرعت دورانی هر دو چرخ، مانع هرزگردی خودرو میشود. چنین قابلیتی زمانی که خودرو دچار بیش فرمانی شود، وارد عمل شده و باعث تسلط بیشتر راننده روی خودرو و افزایش پایداری آن خواهد شد؛ همچنین در جاده‌های برفی می‌تواند با درگیر کردن کلاچ، بر حسب نیاز نیروی موتور را بین چرخ‌ها تقسیم کرده و مانع از هرزگردی چرخ‌ها شود.
کلام آخر
در آخر می‌توان گفت که ب ام و E30 یکی از جذاب‌ترین خودرو کلاسیک آلمانی حاضر در بازار کشور است که به واسطه قابلیت فراوان برای اجرای پروژه‌های مختلف تیونینگ، در میان علاقه‌مندان به دنیای خودرو و عاشقان سرعت از محبوبیت فراوانی برخوردار است.
نمونه‌های توانمند ب ام و E30 مانند سری M3 یا نمونه‌ای که در اختیار ما قرار داده شده، گرچه از توان خروجی بسیار بالا، سیستم تعلیق کارآمد و در مجموع عملکرد بسیار هیجان انگیزی برخوردار است که شاید در کمتر خودرویی بتوانید نمونه آن را تجربه کنید، اما از طرفی همچون تمامی خودروهای کلاسیک، هزینه نگهداری و تعمیر این خودرو در کنار عدم امکان دسترسی گسترده به قطعات یا خدمات آن باعث شده تا امروزه افراد بسیار کمی حاضر به خریداری چنین خودروهایی باشند.
در حال حاضر نمونه‌های نسبتا سالم از ب ام و E30 مدل ۳۱۶ یا ۳۱۸ از برچسب قیمتی ۵۰ الی ۶۵ میلیون تومان برخوردار هستند و قیمت نمونه‌های خاص آن نیز با توجه به توانایی فنی، وضعیت ظاهری و همچنین لوازمی که به آن اضافه شده، ممکن است تا ۲۰۰ میلیون تومان افزایش یابد.