ضرورت اطلاع از قوانین مشاعات ساختمان، نه تنها مرز اختیارات هر مالک را تعیین می‌کند، بلکه در کاهش نزاع بین ساکنین آپارتمان و افزایش نظم در ساختمان کمک شایانی خواهد کرد. باید این حقیقت را بپذیریم که خانه‌های ویلایی با امکانات دربست، تا حدودی به خاطرات نوستالژی پیوسته‌اند. در واقع زندگی آپارتمان نشینی ما را به سمت چالش‌ها و قوانین جدید سوق داده‌اند که حد و مرز مالکیت هر واحد آپارتمانی را مشخص کرده و شرایط زندگی مسالمت آمیز افراد در یک آپارتمان را ایجاد می‌کند. اگر می‌خواهید با مشاعات ساختمان و قوانین مربوط به آن آشنا شوید، با این مقاله شیپور همراه باشید.
تعریف مشاعات در ساختمان
قبل از هر چیز، آشنایی با مفهوم مشاعات در ساختمان اولویت دارد؛ در قوانین آپارتمان نشینی، مالکیت بر دو نوع «اختصاصی» و «اشتراکی» تقسیم می‌شود که هریک، قوانین مخصوص به خود را دارند.
به طور کلی در ساختمان‌ها، هر فضایی به جز فضای داخلی خانه (حال، پذیرایی، حمام و سرویس بهداشتی، آشپزخانه، بالکن و…)، جزو مشاعات به حساب می‌آید که مالکیت آن به هیچ یک از ساکنان تعلق نداشته و استفاده از آن به صورت مشترکی بین تمام اهالی ساختمان است.
شاید جالب باشد اگر بدانید دلیل اغلب اختلافات بین ساکنین آپارتمان، ریشه در عدم اطلاع از قوانین مربوط به مشاعات دارد که باعث سلب آسایش آن‌ها شده و آپارتمان نشینی را به کام همه اهالی تلخ می‌کند.
قوانین مربوط به مشاعات چیست؟
تمام ساکنین یک آپارتمان، موظف به رعایت قوانین مربوط به مشاعات هستند و سرپیچی حتی یکی از ساکنین، قابل پیگیری از طریق مراجع قانونی است. از رایج‌ترین قوانین مشاعات ساختمان می‌توان از نمونه‌های زیر نام برد که اطلاع از آن برای همه آپارتمان نشینان لازم است:
- نگهداری از حیوانات در بخش‌های مشترک، بدون رضایت تمام اهالی امکان‌پذیر نیست.
- هیچ یک از ساکنین حق استفاده بیش از حد از مشاعات را ندارند؛ پس جانب اعتدال را رعایت نمایید.
- از انجا که مشاعات در مالکیت هیچ شخصی نیست، پس امکان واگذاری آن توسط هیچ یک از ساکنین وجود ندارد.
- حین استفاده از مشاعات، نباید سلب آسایش و مزاحت برای همسایگان ایجاد شود.
- نمای ساختمان جزو مشاعات به حساب می‌آید و هرگونه تغییر و دخل و تصرف بر آن منع قانونی دارد.
- قرار دادن کفش، پادری یا جاکفشی در پاگردها یا فضای راه‌پله ممنوع است، زیرا مزاحمت برای دیگر ساکنین را به همراه خواهد داشت و چشم‌انداز ناپسندی ایجاد می‌کند.
- استفاده خاص از فضاهای مشاع در صورتی امکان‌پذیر است که تمام اهالی اعلام رضایت کنند. (مثلا برگزاری مهمانی، مناسبات مذهبی، برپایی دیگ نذری و…)
- گذاشتن زباله در راهرو، کشیدن سیگار، قرار دادن پرندگان آوازخوان در محیط راه‌پله یا هر عمل دیگری که مزاحمت برای همسایگان را در پی داشته باشد، ممنوع است.
- گذاشتن لوازم شخصی در حیاط، پشت بام یا هر بخش مشاع دیگر خلاف قوانین مربوط به مشاعات آپارتمان است.
احتمالا با مطالعه این بخش، بیش از پیش کنجکاو شده‌اید که حد و مرز مشاعات ساختمان را بشناسید. ذکر مجدد این نکته ضروری است که با رعایت قوانین مشترکات ساختمان، آرامش بر محیط آپارتمان حکم‌فرما خواهد بود.
به کدام بخش‌ها مشاعات ساختمان گفته می‌شود؟
همه ساکنین ساختمان حق استفاده از مشاعات را به صورت اشتراکی دارند و هیچ شخصی نمی‌تواند مانع استفاده شخص دیگر از مشاعات شود. فضاهای مشاع، در سند مالکیت هیچ مالکی به عنوان فضای اختصاصی قید نشده است و امکان فروش و واگذاری آن وجود ندارد. فضاهای مشاع در ساختمان شامل موارد زیر خواهد بود:
- پشت بام
- حیاط
- راهروها
- راه پله‌ها
- پاگردها
- باغچه
- ورودی پارکینگ
- لابی
- درب ورودی
- فضای آسانسور
- شوفاژ خانه
- اتاق سرایداری
- فضای مربوط به تاسیسات گرمایشی یا سرمایشی
- زمینی که ساختمان روی آن بنا شده
هزینه مشاعات ساختمان بر عهده چه کسی است؟
اگر یکی از اهالی ساختمان طی فرآیندی باعث آسیب به یکی از مشاعات ساختمان شود، موظف است هزینه ناشی از این آسیب را بر گردن گرفته و آن را تعمیر کند. به عنوان مثال، اگر شخصی حین اسباب کشی باعث صدمه به درب ورودی، عملکرد آسانسور یا حتی دیوارهای ساختمان شود، بایستی بدون چون و چرا هزینه‌های ناشی از این فرآیند تخریبی را به صورت تمام و کمال بپردازد.
البته تمام هزینه‌های مربوط به مشاعات ساختمان از این قاعده پیروی نمی‌کند؛ برخی هزینه‌های جاری در مشاعات، از جمله تعمیر شوفاژخانه، سرویس آسانسور، رنگ کردن دیوارها و نمونه‌های مشابه این وجود دارند که بر عهده تمام ساکنان بوده و اغلب از طریق دریافت شارژ ماهیانه توسط مدیر ساختمان تامین می‌شود.
آیا پیگیری قانونی قوانین مشاعات امکان‌پذیر است؟
اگر شخصی بر خلاف قوانین مشاعات ساختمان عمل کند، اعضای ساختمان یا مدیر به نمایندگی از جانب همه اهالی، شکایت خود را به شورای حل اختلاف برده تا سلسله مراتب قانونی آن انجام شود. البته توصیه می‌شود قبل از اقدام قانونی، به صورت مسالمت آمیز سعی در حل اختلافات داشته باشید، اما در مرحله آخر، قانون پادرمیانی کرده و مشکلات را فیصله خواهد داد.
اگر بعد از مراجعه به شورای حل اختلاف، نتیجه دلخواه حاصل نشد، بهتر است شکایت خود را به دادگاه تسلیم نمایید و منتظر نتیجه باشید.
بسیار عالی