پس از توافق طرفین و عقد قرارداد اجاره یا رهن، مالک متعهد است که ملک مذکور را در تاریخ ثبت شده قرارداد و مطابق شرایط ذکر شده در آن به مستاجر تحویل دهد. این فرآیند شامل نکات ریز و درشت بسیاری است که هنگام تحویل ملک باید به تمام آن‌ها توجه شود؛ زیرا که عدم توجه به هر یک از قوانین تحویل ممکن است مشکلاتی را برای دو طرف فراهم کند. در ادامه با شیپور همراه باشید تا شما را با تمام نکات و قوانین تحویل ملک به مستاجر آشنا کنیم:
شرایط تحویل ملک مورد اجاره به مستاجر
- پیش از هر چیز بهتر است تا ماده پنج تحویل ملک مورد اجاره را برای شما شرح دهیم؛ مطابق این ماده در قرارداد، تاریخ دقیق تحویل ملک باید به روز، ماه و سال مشخص شود و عباراتی همچون «ضمن امضا قرارداد ملک، موضوع این اجاره‌نامه تسلیم مستاجر شد» یا «مستاجر نیز ضمن قرارداد به تحویل مالک اقرار کرد» حتما در متن قرارداد ذکر شود.
- بر اساس قانون موجر موظف به تحویل ملک به مستاجر بدون هیچ بهانه و مانعی است؛ مگر در شرایطی همچون آتش‌سوزی، زلزله و … که امکان سکونت در محل و تحویل آن وجود نداشته باشد. در غیر این صورت، مستاجر می‌تواند از طریق دادگاه برای رسیدن به حق و حقوق خود اقدام به شکایت کند.
ثبت اطلاعات در صورت‌جلسه تحویل ملک
پیشنهاد ما به شما این است که تمام امکانات خانه از قبیل شیرآلات، وسایل سرمایش و گرمایش، تاسیسات برق (کلید، پریز، لامپ و مهتابی)، اجاق گاز، کابینت و هر مورد دیگری که به عنوان تجهیزات در ملک وجود دارد را در صورت‌جلسه همراه قرارداد ثبت و به امضای طرفین برسد.
نکته مهم: بهتر است که صورت‌جلسه هنگام تحویل ملک و در حضور موجر، مستاجر و مشاور املاک تنظیم و در دو نسخه به امضا و تایید طرفین برسد.
سایر موارد قابل ذکر در متن قرارداد اجاره نامه
- مشخص شدن تعداد مستاجرها
- کاربری و استفاده ملک مورد اجاره (مسکونی، اداری، تجاری یا کارگاهی)
- ذکر مبلغ خسارت در صورت فسخ قراداد از سمت طرفین
- ذکر مبلغ جریمه در صورت عدم تحویل ملک در تاریخ مقرر شده
- ذکر ماده «عدم تسویه به معنای عدم تحویل» در متن قرارداد
نکاتی که مستاجر هنگام تحویل ملک باید به آن‌ها توجه کند
- پیش از تحویل ملک در خصوص وضعیت پرداخت قبوض جویا شوید.
- در صورت امکان از همسایه‌ها در خصوص مشکلات احتمالی پرس‌وجو کنید.
- در صورتی که تحویل ملک، مطابق با تاریخ مندرج در قرارداد نباشد و مستاجر مشکلی نداشته باشند؛ در قسمت توضیحات یا پشت برگه، این موضوع ذکر شده و به امضای طرفین معامله برسد.
- تحت هیچ شرایطی کلید را در دفتر مشاور املاک دریافت نکنید؛ بلکه با مالک به محل ملک مراجعه کرده و از تخلیه بودن آن مطمئن شوید.
- به عنوان بازدید نهایی، بار دیگر تمام موارد از قبیل شیرآلات، سیستم گرمایشی و سرمایشی و … را چک کنید.
- در صورتی که ملک نیاز به تعمیرات جزئی مثل تعویض لامپ، سرویس کولر و رنگ‌آمیزی داشته باشد؛ مستاجر موظف به انجام آن است.
- پارکینگ را با سند تطبیق دهید تا از عدم تحویل پارکینگ مزاحم به عنوان پارکینگ مستقل واحد مطمئن شوید.
- بلافاصله پس از تحویل ملک برای تضمین امنیت، قفل درب یا درب‌های ورودی آن را تعویض کنید.
- هیچ شخصی غیر از مالک یا موکل وی، حق اجاره ملک را ندارد؛ بنابراین توصیه ما به شما این است که اصل سند مالکیت را بررسی کنید تا از صحت مالکیت شخص موجر اطمینان پیدا کند.
- توجه داشته باشید که حتما مدت اجاره در قرارداد مشخص شود؛ زیرا که اجاره نامه بدون مدت، هیچ اعتباری ندارد و به عبارتی قرارداد باطل است.
نکاتی که موجر هنگام تحویل ملک باید به آن‌ها توجه کند
- اگر اقدام به خرید ملکی کرده‌اید که در اختیار مستاجر است؛ با توافق طرفین، قرارداد مستاجر را به نام خود انتقال دهید.
- در صورتی که مستاجر، استفاده دیگری از ملک کند؛ موجر حق فسخ قرارداد و دریافت خسارت را دارد. به طور مثال آپارتمان با کاربری مسکونی اجاره شده، اما مستاجر از آن استفاده تجاری می‌کند.
- در شرایطی که صاحب ملک، کودک غیر بالغ یا دچار اختلالات روانی باشد؛ تنها قیم و سرپرست قانونی وی حق اجاره‌دادن ملک را دارد.
- اگر مستاجر یک باب مغازه یا فروشگاه را برای شغل خاصی به طور مثال سوپر مارکت اجاره کند؛ بدون موافقت مالک، حق تغییر آن را مثلا به طلافروشی ندارد. در این شرایط موجر حق فسخ قرارداد را دارد؛ بنابراین بهتر است که کاربری مغازه در اجاره نامه ذکر شود.
- مالک حق اضافه‌کردن بند «فسخ قرارداد در صورت عدم پرداخت به موقع اجاره‌بها از سمت مستاجر» را در اجاره نامه دارد.
- اگر ملک نیاز به تعمیرات اساسی مانند تعمیر آسانسور، موتور خانه و … داشته باشد، انجام این کار برعهده مالک است و مستاجر حق ممانعت از ورود موجر را به ملک ندارد.
تذکر: توصیه ما به تمام مستاجرها و موجرها این است که هنگام تحویل ملک به تمام موارد ذکر شده در این متن اهمیت دهند و اجاره نامه را با در نظرگرفتن تمام نکات به ثبت برسانند. هر مورد قابل پیش‌بینی را در متن قرارداد اضافه کنید تا در ادامه هیچ دردسری برای شما به عنوان صاحب خانه یا مستاجر آن پیش نیاید.