مزایای استفاده از ضد یخ برای خودرو

نگه‌داری خودرو و یا چک کردن بخش‌های مختلف آن جز کارهای واجبی است که همه دارندگان خودرو باید به‌طور مرتب و متناوب انجام دهند. با شروع فصل سرما یکی از نکاتی که رانندگان باید به آن توجه ویژه داشته باشند چک کردن وضعیت ضد یخ یا همان مایع خنک‌کننده خودرو است.

ضد یخ‌ می‌تواند نقش حیاتی در سلامت موتور خودرو ایفا کنند؛ این مایع سبزرنگ نه‌ تنها به حفاظت از موتور خودرو در برابر یخ زدن کمک می‌کند، بلکه می‌تواند مانع از خوردگی اجزای موتور خودرو شود. اگر می‌خواهید با تمامی مزایای استفاده از ضد یخ در موتور خودرو آشنا شوید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

ضد یخ از گذشته تا به امروز

درگذشته از آب برای انتقال حرارت داخلی موتور به رادیاتور استفاده می‌شد، اما به‌مرورزمان مصرف‌کنندگان و تعمیرکاران خودرو متوجه شدند که استفاده از آب مشکلاتی را برای بخش‌ها آلومینیومی خودرو به وجود می‌آورد. محدودیت نقطه انجماد و نقطه‌جوش در آب باعث شد که این مایع به‌عنوان خنک‌کننده کاربرد خود را از دست بدهد، از طرفی خوردگی و گرم شدن بیش‌ازحد قطعات آلومینیومی موتور خودرو و ایجاد رسوبات در رادیاتور دلیل دیگری برای جایگزینی ضد یخ با آب شد. این سیالات خنک‌کننده، نه ‌تنها از قطعات فلزی در برابر خوردگی محافظت می‌کنند، بلکه نقطه‌جوش آب را بالابرده و از نقطه انجماد می‌کاهند. درواقع ضد یخ مایع خنک‌کننده‌ای با پایه آب است که در سیستم خنک‌کننده خودرو جریان دارد.

در ضد یخ‌های امروزی از یک ماده شیمیایی بنام گلیكول به‌عنوان سیال پایه استفاده می‌شود؛ این مایع و با افزایش گرمایی آب از یخ‌زدگی در سرما و از جوش آمدن مایع سیستم خنک‌کننده در گرما جلوگیری می‌کند؛ این سیالات معمولا ظرفیت انتقال حرارت آب را افزایش می‌دهند و مانع از تشکیل رسوبات ناشی از املاح موجود در آب داخل موتور و رادیاتور می‌شوند. امروزه در اروپا برای تولید ضد یخ از ترکیباتی که حاوی اكسیدهای غیرآبی هستند، استفاده می‌شود. این نوع ساختار که از آن با نام تكنولوژی پیوندی (هیبریدی) یاد می‌شود از نوعی تكنولوژی ترکیبی در ساختار آن استفاده‌شده است. انواع ضدیخ‌ها را در بازار ایران می‌توانید با رنگ‌های متفاوتی مانند قرمز، نارنجی، سبز و … بیابید.

وظایف ضد یخ در خودرو چیست؟

ضد یخ در موتور خودرو  می‌تواند به صورت گسترده در فصول سرد سال استفاده شود. استفاده از ضد یخ فواید زیادی دارد. در درجه اول استفاده از ضد یخ در موتور خودرو مانع از یخ‌زدگی در سیستم خنک‌کننده و سایر بخش‌های موتور می‌شود. یخ‌زدگی در موتور ممکن است باعث خرابی و آسیب دیدن قطعات موتور شود. استفاده از ضد یخ به عنوان یک ماده پیشگیرانه، موتور را از این خطرات محافظت می‌کند. اگر موتور خودرو به دلیل برودت بالای هوا بیش از حد یخ بزند، قطعات موتور ممکن است آسیب ببینند و نیاز به تعمیر داشته باشند. با یخ‌زدگی آب درون سیستم خنک‌کننده خودرو، چون حجم آب در هنگام انجماد افزایش می‌شود، این افزایش حجم می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیری همچون ترک برداشتن دیواره بلوک سیلندر و ترکیدن رادیاتور شود. استفاده از ضد یخ می‌تواند کاهش هزینه‌های تعمیرات را به دنبال داشته باشد. استفاده از ضد یخ به عنوان یک ماده‌ای که موتور را در دمای مناسب نگه می‌دارد، می‌تواند بهبود عملکرد خودرو را به دنبال داشته باشد.

با این همه که خاصیت ضد یخ گفتیم، شاید تعجب کنید که مهم‌ترین دلیل استفاده از ضد یخ در رادیاتور خودرو خاصیت ضد یخ بودن نیست بلکه خاصیت ضد خورندگی و از بین بردن اثرات و خاصیت اکسید شدن فلزات در مجاورت با آب است. مهم‌ترین مشکلی که در غیاب ضد یخ در موتور خودرو ایجاد می‌شود، خوردگی و پوسیده شدن قطعات موتور و سیستم خنک‌کننده است.

ضد یخ نه تنها در فصل‌های سرد سال از موتور محافظت می‌کند، بلكه جلوگیری از جوش آوردن موتور خودرو در شرایط کارکرد سخت موتور خودرو دیگر وظیفه ضد یخ است. یکی از علل اصلی جوش آوردن خودروها در تابستان‌ها عدم استفاده از ضد یخ یا استفاده از ضد یخ با کیفیت پایین است. چرا که همچنان برخی رانندگان، اعتقادی به ضرورت استفاده از ضد یخ در فصول گرم سال ندارند و استفاده از ضد یخ به روزهای سرد سال محدود می‌كنند. علاوه بر این ضد یخ با از بین بردن گرمای اضافی به حفظ تعادل گرمای موتور كمك می‌كند. در یک موتور دیزلی سنگین ، فقط یک سوم کل انرژی تولیدشده برای پیشبرد خودرو به جلو کار می‌کند. بخشی از این گرمای باقی‌مانده به عنوان انرژی گرمایی توسط اگزوز حذف می‌شود. بخش باقیمانده انرژی گرمایی تولیدشده را نیز موتور خودرو می‌گیرید. ضد یخ این گرماهای اضافی را حذف می‌کند و باعث ایجاد تعادل در حذف گرمای موتور می‌شود که برای اطمینان از عملکرد مناسب موتور بسیار مهم است.

زمان تعویض ضد یخ

امروزه تقریبا همه موتورهای درون‌سوز با آب‌خنک می‌شوند؛ به طور کلی ضد یخ انتخابی شما از هر برندی که باشد باید قبل از استفاده با آب رقیق شده و سپس به سیستم خنک‌کننده موتور اضافه شود. میزان استفاده از ضد یخ به‌صورت نصف به نصف است یعنی اگر آب مصرفی رادیاتور خودرو شما 10 لیتر باشد باید به مقدار مساوی از آب و ضد یخ استفاده کنید (5 لیتر آب و 5 لیتر ضد یخ). ضد یخ‌ها را می‌توان در دو گروه اصلی تقسیم‌بندی کرد:

ضدیخ‌هایی با پایه معدنی

این نوع ضد یخ‌ها پرکاربرد ترین و پرفروش‌ترین نوع ضد یخ‌ در بازار هستند. کارکرد این نوع ضد یخ در موتور حدود یک سال است.

ضدیخ‌هایی با پایه آلی

دسته دوم که با عنوان ضد یخ‌ با پایه مواد آلی در بازار عرضه می‌شوند، به دلیل مواد افزودنی بکار گرفته‌شده در ترکیبات آن عمر بیشتری نسبت به ضدیخ‌های پایه معدنی دارند، طول عمر مفید ضد یخ‌ نوع دوم حدودا سه سال است.

بهترین زمان برای تعویض ضدیخ به‌صورت سالانه است، زیرا اکثر ضدیخ‌های موجود در بازار از نوع پایه معدنی هستند و حداکثر تا یک سال عمر مفید دارند. عدم تعویض به‌موقع ضد یخ باعث از دست رفتن خاصیت مقاومت مایع ضدیخ در برابر سرما و گرما شده و همین امر منجر به کاهش طول عمر موتور و سیستم خنک‌کننده خودرو شما می‌شود.

مزایای استفاده از ضد یخ

• جلوگیری از یخ‌زدگی مایع درون موتور در هوای سرد است.
• استفاده از ضد یخ در فصل تابستان و هوای گرم، مانع جوش آمدن مایع درون رادیاتور و موتور خودرو می‌شود.
• از دیگر مزایای استفاده از ضد یخ، کاهش رسوبات داخل رادیاتور است و همین امر تا حدود زیادی باعث کاهش حرارت موتور می‌شود.
• خوردگی و اکسید شدن قطعات فلزی موتور، یکی از مشکلاتی مالکین خودرو است. برای جلوگیری از خوردگی قطعات فلز می‌توانید از ضد یخ استفاده کنید.

نکات مهم برای استفاده از ضد یخ

• از ضد یخ به‌تنهایی در رادیاتور خودرو استفاده نکنید، زیرا مایع ضد یخ به‌تنهایی قابلیت چندانی برای محافظت در برابر انجماد یا پخش کردن گرما در سیستم خنک‌کننده ندارد مناسب‌ترین روش استفاده از ضد یخ ترکیب این مایع با آب است (در نظر داشته باشید مناسب‌ترین آب برای ترکیب با ضد یخ، آب‌هایی با سختی پایین هستند که اصطلاحا آب رادیاتور نامیده می‌شوند)
• رنگ ضد یخ هیچ ارتباطی به کیفیت آن نداشته و از روی رنگ این مایع نمی‌توان هیچ قضاوتی نسبت به کیفیت آن داشت.
• ضد یخ‌های مختلف را باهم مخلوط نکنید.
• ضد یخ باید فاقد قابلیت اشتعال و بوی نامطبوع باشد.
• توجه داشته باشید ضد یخ هیچ‌گاه کف تولید نمی‌کند، چنانچه در رادیاتور خودرو کف مشاهده کردید، ابتدا رادیاتور را تخلیه کرده و پس از آن کلیه‌ قطعات و لوله‌های رابط را چک کنید.
• بهتر است پیش از رقیق کردن ضد یخ حتما به دستورالعمل شرکت سازنده توجه کنید.

عوارض زیاد ریختن ضد یخ

مصرف زیاد ضد یخ در موتور ماشین نیز می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند. برخی از عوارض استفاده زیاد ضد یخ در موتور ماشین عبارت‌اند از:

1-خوردگی قطعات فلزی: ضد یخ‌هایی که اسیدی هستند، می‌توانند باعث خوردگی قطعات فلزی در موتور شوند و باعث خرابی موتور گردند.

2- افزایش کارایی خنک‌کننده: زیاده‌روی در مصرف ضد یخ ممکن است باعث افزایش کارایی خنک‌کننده شود و همچنین باعث افزایش فشار در سیستم خنک‌کننده شود که باعث خرابی موتور شود.

3- مشکلات در سیستم ترموستات: مصرف زیاد ضد یخ ممکن است باعث مشکلات در سیستم ترموستات شود و باعث تغییر دمای موتور شود که ممکن است باعث خرابی موتور گردد.

4- خرابی در پمپ آب: استفاده بیش از حد از ضد یخ ممکن است باعث خرابی پمپ آب شود و باعث ایجاد مشکلات در سیستم خنک‌کننده شود.

5- آسیب به محیط زیست: استفاده بیش از حد از ضد یخ می‌تواند به محیط زیست آسیب برساند، به خصوص اگر از نوعی ضد یخ استفاده شود که حاوی مواد شیمیایی مضر است. تمامی ضدیخ‌هایی که در خودروها بکار می‌روند، همگی به دلیل وجود موادی همچون روان‌کننده‌ها، بافرها و همچنین مواد ضد خوردگی، برای طبیعت مضر هستند.

در کل، استفاده معقول از ضد یخ در موتور ماشین برای پیشگیری از خرابی‌های سیستم خنک کننده و حفظ کارایی موتور ضروری است.

چگونه ضد یخ مناسب پیدا کنیم؟

برای پیدا کردن ضد یخ مناسب برای خودرو خود، می‌توانید این راهنمایی‌ها را دنبال کنید. در قدم اول راهنمای خودرو را بررسی کنید. در راهنمای خودرو، توصیه‌های تولید کننده در مورد نوع و مقدار ضد یخ مناسب برای خودرو شما آمده است. بهترین راه برای پیدا کردن ضد یخ مناسب برای خودرو، بررسی راهنمای خودروست. مشاوره با کارشناس خودرو نیز یک روش عالی و مطمئن برای انتخاب ضد یخ مناسب است. کارشناس خودرو به شما توصیه‌هایی در مورد نوع و مقدار ضد یخ مناسب برای خودروتان خواهد داد.

مارک و کیفیت ضد یخ نیز بسیار مهم است. بهترین راه برای پیدا کردن ضد یخ مناسب، استفاده از مارک‌های معتبر و با کیفیت است. میزان حفاظت ضد یخ نیز بسیار مهم است. معمولا در محصولات ضد یخ، میزان حفاظت درج شده است. برای پیدا کردن ضد یخ مناسب برای خودرو، باید میزان حفاظت موجود در ضد یخ را با نیاز خودروتان مطابقت دهید.

کلام پایانی

در مجموع استفاده از ضدیخ به شدت توصیه می‌شود، به خصوص در مناطقی که در فصل سرما دارای دمای پایینی هستند. اگر در منطقه‌ای با آب و هوای سرد زندگی می‌کنید و خودروی شما از سیستم خنک کننده برای کاهش دمای موتور استفاده می‌کند، استفاده از ضدیخ ضروری است تا از خطر یخ زدگی در سیستم خنک کننده و قطعات موتور جلوگیری شود.  همچنین، اگر به سفر به مناطق سرد می‌روید، حتماً باید ضدیخ را در خودروتان داشته باشید تا در صورت لزوم بتوانید از آن استفاده کنید و موتور خودرو را در دمای مناسب نگه دارید.

سوالات متداول