بخاری خودرو چگونه کار می‌کند؟

وقتی خودرویی خریداری می‌شود باید برخی از انتظارات راننده و سرنشین را برآورده کند؛ آسایش، امنیت و همچنین امکانات هر خودرو ازجمله گزینه‌هایی است که می‌تواند رانندگی شما را تحت تاثیر خود قرار دهد. هر چه هوا سردتر می‌شود نیاز به سیستم گرمایش بیشتری احساس می‌شود و خلاصه این بخش از خودرو بعد از چند ماه استراحت حال باید شروع به کار کند. سیستم گرمایش و سرمایش خودرو از جمله امکاناتی است که می‌تواند موجبات آسایش و آرامش راننده یا حتی تمامی سرنشینان خودرو را ایجاد نماید.

برای استفاده از بخاری خودرو قبل از هر چیزی نیاز به گرم شدن موتور خودرو خود دارید؛ البته خودروهای امروزی برخلاف مدل‌های قدیمی‌تر خود نیاز به گرم شدن قبل از حرکت ندارند، آن‌ها گرمای خود را در حین حرکت خودرو به دست می‌آورند. اگر برای استفاده از بخاری خودرو خود عجله دارید، پس باید هر چه زودتر حرکت کنید تا با گرم شدن موتور از گرمای بخاری خودرو استفاده مطلوب کنید. در ادامه با تیم تولید محتوا وبلاگ شیپور همراه باشید تا ببینیم بخاری خودرو چگونه کار می‌کند.

نحوه عملکرد بخاری خودرو

برای استفاده از بخاری خودرو قبل از هر چیزی باید خودرو خود را روشن کرده تا موتور خودرو گرم شود، زیرا گرمای بخاری از حرارت آب داخل موتور تامین می‌شود. بیایید قضیه را در یک روز سرد زمستان و از لحظه روشن کردن بخاری خودرو کمی دقیق‌تر بررسی کنیم!

از لحظه‌ای که خودرو خود را روشن می‌کنید و آب درون رادیاتور توسط واترپمپ به داخل موتور خودرو هدایت می‌شود تا موتور خودرو را خنک نگه دارد؛ گردش آب در موتور خودرو توسط واترپمپ انجام می‌شود. برای این منظور واترپمپ آب را از طریق یک لوله به ترموستات می‌رساند و ترموستات آب را به 2 کانال مجزا انتقال می‌دهد، یک شاخه از این کانال وارد رادیاتور خودرو می‌شود تا بعد از خنک شدن مجددا به موتور خودرو انتقال پیدا کند؛ و اما مجرا دوم آب گرم را به سمت بخاری خودرو هدایت می‌کند تا سرنشینان داخل کابین از گرمای بخاری خودرو بهره‌مند شوند. درواقع گرم شدن فضای داخل کابین توسط بخاری خودرو از گرمای آب داخل موتور نشات می‌گیرد.

برای استفاده از بخاری خودرو باید 2 رادیاتور وجود داشته باشد؛ اولین رادیاتور که همان رادیاتور اصلی خودرو است و وظیفه خنک کردن موتور خودرو را بر عهده دارد و رادیاتور دوم (Heater Core) برای بخاری خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. آب گرم بعد از عبور از ترموستات وارد رادیاتور بخاری خودرو شده و با حرارت خود بدنه رادیاتور را گرم می‌کند. این حرارت توسط دمنده‌ای (فن بخاری) از طریق کانال‌های طراحی‌شده به داخل کابین هدایت می‌شود. با این توضیحات کاملا مشخص شد که بخاری خودرو برخلاف کولر فشاری به موتور وارد نمی‌کند.

در نسل‌های قدیمی‌تر که خودروها کاربراتی بودند؛ جنس بدنه رادیاتورها از مس یا برنج بود و همین مسئله باعث می‌شد تا زمان دسترسی به گرمای بخاری خودرو برای سرنشینان تا 15 دقیقه طول بکشد؛ اما در خودروهای امروزی این زمان به کمتر از 3 دقیقه کاهش پیداکرده است زیرا علاوه بر جنس رادیاتور خودرو که حالا از آلومینیوم ساخته‌شده خودروهای نسل جدید این قابلیت رادارند تا با استفاده از برق خودرو آب داخل لوله‌های بخاری را گرم کنند و راننده بتواند به‌محض نشستن و روشن کردن خودرو از گرمای بخاری خودرو استفاده نماید.

فرق بخاری و كولر خودرو از نظر عملکرد

سیستم کولر خودرو با استفاده از یک کمپرسور فشار بالا، گاز مبرد را فشرده و از طریق یک سیستم لوله‌ها و چرخه بسته، گرمای هوا را از داخل خودرو به بیرون منتقل می‌کند. در این روند، گاز مبرد به صورت مایع به کمک یک کندانسور خارجی خنک می‌شود و به حالت گاز تبدیل می‌شود. سپس این گاز مبرد به صورت فشرده شده و سردتر به سیستم بازگردانده می‌شود و به وسیله یک عملگر در داخل خودرو توزیع می‌شود.  بخاری خودرو با استفاده از یک سیستم خنک‌کننده آب آسیب‌پذیری‌هایی مانند یخ‌زدگی را در زمستان رفع می‌کند. بخاری خودرو با استفاده از انرژی حرارتی موتور خودرو، آب را گرم می‌کند و این آب گرم به وسیله یک چرخه سیستم لوله‌ها به داخل خودرو تزریق می‌شود. سپس این آب گرم به صورت هوا به وسیله یک فن داخل خودرو توزیع می‌شود.

بنابراین، فرق اصلی بین سیستم کولر و بخاری خودرو در این است که سیستم کولر هوای داخل خودرو را سرد می‌کند، در حالی که بخاری خودرو هوای داخل خودرو را گرم می‌کند.

علائم خرابی بخاری خودرو

علائم خرابی بخاری خودرو می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1- بوی سوختنی: بوی سوختنی در داخل خودرو نشان دهنده وجود مشکل در بخاری خودرو است. ممکن است یکی از بخش‌های بخاری خودرو، مانند رادیاتور، شیر ترموستات، پمپ آب یا کمپرسور، دچار مشکل باشد.

2- هوای سرد: هوای سرد از بخاری خودرو در فصل زمستان طبیعی است، اما اگر در فصل گرما نیز هوای سرد از بخاری خودرو بیرون بیاید، نشان‌دهنده وجود مشکل در سیستم بخاری است.

3-هوای گرم نامناسب: اگر بخاری خودرو هوای بسیار گرم یا خنک تولید می‌کند، ممکن است یکی از بخش‌های سیستم بخاری مانند شیر ترموستات، پمپ آب یا کمپرسور دچار مشکل باشد.

4-آب ریزی: اگر بخاری خودرو آب ریزی دارد، ممکن است یکی از بخش‌های سیستم بخاری مانند خطوط لوله‌کشی یا رادیاتور، شیر ترموستات، پمپ آب یا کمپرسور دچار نقص باشد.

5- صدای عجیب: صدای عجیب و نامأنوسی که از بخاری خودرو می‌آید، نشان‌دهنده وجود مشکل در سیستم بخاری خودرو است. ممکن است یکی از بخش‌های سیستم بخاری مانند کمپرسور، پمپ آب یا فن دمنده دچار مشکل باشد.

6- عدم عملکرد: عدم عملکرد بخاری خودرو به‌طور کلی ممکن است به دلیل مشکلات مختلفی مانند قطع برق، مواد آلوده در سیستم بخاری، شیر ترموستات خراب یا کمپرسور خراب باشد.

در صورتی که هر یک از این علائم در بخاری خودرو شما وجود دارد، بهتر است به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید تا مشکل را تشخیص دهد و تعمیر کند.

دلایل خرابی بخاری خودرو

 

• گرفتگی رادیاتور بخاری خودرو

در بسیاری موارد دیده‌شده پس از روشن شدن بخاری خودرو، حرارت لازم برای گرم شدن داخل کابین حاصل نمی‌شود. اولین گزینه‌ای که باید به آن توجه کنید رادیاتور بخاری خودرو است، در اکثر مواقع این قطعه دچار گرفتگی و یا پوسیدگی می‌شود که با تعویض و یا شستشوی آن مشکل برطرف می‌شود.

• کنترل آب سیستم خنک‌کننده

وقتی آب درون سیستم خنک‌کننده خودرو به‌اندازه کافی نباشد مسلما گردش آب از موتور به سمت بخاری خودرو اتفاق نمی‌افتد و سرنشینان داخل کابین نمی‌توانند از حرارت بخاری استفاده کنند. برای رفع این مشکل کافی‌ست سری به رادیاتور اصلی خودرو بزنید و سطح آب درون آن را بررسی کنید.

• گرفتگی شیلنگ آب

شیلنگی که از رادیاتور به بخاری خودرو متصل است اگر به هر دلیلی گرفتگی و یا پارگی باشد، آب داغ نمی‌تواند از موتور وارد شبکه گرمایشی داخل کابین شود و قطعا سیستم گرمایش خودرو با مشکل مواجه میشود.

• خرابی فن بخاری (دمنده حرارتی)

در این حالت تمامی مسیرها حرارت را از رادیاتور تا قبل از دمنده‌ها به‌درستی منتقل می‌کنند، اما به دلیل خرابی فن بخاری خودرو این حرارت به‌درستی به داخل کابین انتقال پیدا نمی‌کند و برای رفع این ایراد باید همان قطعه تعویض گردد.

• ترموستات

ترموستات در خودرو وظیفه تنظیم دمای آب داخل موتور را بر عهده دارد؛ زمانی که حرارت آب داخل موتور بالا برود آن را برای بخاری خودرو منتقل می‌کند و قطعا خرابی این قطعه باعث می‌شود تا شما حرارتی را در داخل کابین احساس نکنید.

• عدم درزبندی مناسب
• نشت آب از رادیاتور بخاری خودرو
• جرم‌گرفتگی و خوردگی پروانه‌های واترپمپ
• جرم‌گرفتگی رادیاتور اصلی خودرو
• خرابی دریچه‌ها و دکمه (اهرم) تنظیم گرمایش و سرمایش داخل کابین که به صورت مکانیکی قابل به تنظیم هستند.

استفاده نامناسب، نگهداری نامناسب و عدم تعمیر به موقع می‌تواند باعث کاهش عملکرد بخاری و افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری شود.

بهبود عملکرد بخاری ماشین

مراقبت و نگهداری منظم از بخاری خودرو، می‌تواند بهبود عملکرد آن را بهبود بخشد. این شامل تعویض فیلترها، بررسی و تعمیر سیم‌ها و کانکتورها، شستشوی بخاری و تعیین و تنظیم میزان آب بخاری می‌شود. باید از حفظ وضعیت آب بخاری مطمئن شوید. برای این کار باید میزان آب بخاری را منظماً بررسی کنید و در صورت نیاز، آن را تکمیل کنید. استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده، می‌تواند باعث کاهش دمای بخاری و افزایش عملکرد آن شود. همچنین، استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده می‌تواند به کاهش مصرف انرژی کمک کند.

برای بهبود عملکرد بخاری خودرو، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

• بررسی سلامت ترموستات: بررسی وضعیت ترموستات خودرو و تعویض آن در صورت نیاز می‌تواند به بهبود عملکرد بخاری کمک کند.
• تنظیم درجه حرارت: تنظیم درجه حرارت به‌درستی برای جلوگیری از ایجاد مشکلاتی مانند یخ‌زدگی یا اضافه شدن بیش‌ازحد درجه حرارت در خودرو ضروری است.
• بررسی میزان آب موتور: بررسی سطح آب موتور خودرو و اطمینان از وجود کافی بودن آن قبل از آغاز به حرکت می‌تواند به دستیابی به عملکرد بهتر بخاری کمک کند.
• بررسی مسیر گردش آب: بررسی مسیر گردش آب و سلامتی فن یا دمنده نیز می‌تواند به بهبود عملکرد بخاری کمک کند.
• منتظر نمانید: منتظر ماندن برای گرم شدن خودرو می‌تواند به دستیابی به عملکرد بهتر بخاری کمک کند. بهتر است اجازه دهید خودرو و باد بخاری در حین حرکت گرم شوند.
• کاهش میزان گرما: اگر تعداد افراد حاضر در خودرو زیاد است، کاهش میزان گرمایی بخاری با کمی پایین آوردن شیشه نیز می‌تواند به بهبود عملکرد بخاری کمک کند.
• استفاده از دکمه AC استفاده از دکمه AC برای تهویه ‌هوای ورودی به خودرو در فصل گرم نیز می‌تواند به بهبود عملکرد بخاری کمک کند.
• استفاده از ترفندهایی مانند بستن هوای وارد شده توسط فن به داخل اتاق و تنظیم درجه حرارت روی قسمت آبی قبل از خاموش ‌کردن خودرو نیز می‌تواند به بهبود عملکرد بخاری کمک کند.

کلام پایانی

تمامی این گزینه‌ها از مواردی هستند که خرابی هر کدام آن‌ها می‌تواند دلیلی باشد برای اینکه بخاری خودرو شما به درستی کار نکند؛ بنابراین با بررسی و توجه به بخش‌های نام برده شده در این مقاله می‌توانید در طول روزهای سرد پیش‌رو، از گرمای مطبوع سیستم بخاری خودرویتان لذت ببرید.

سوالات متداول

شايع‌ترين دليل خرابي بخاري خودرو چيست؟

گرفتگي فن و راديات و خرابي ترموستات از جمله مهم‌ترين دلايل خرابي خودرو هستند.

چه زمانی طول می‌کشد تا بخاری داخل خودرو را گرم کند؟

خودروهای قدیمی‌تر به 15 دقیقه زمان لازم داشتند تا به دمای مطلوب برای استفاده از بخاری برسند. این زمان در خودروهای امروزی به حدود 3 دقیقه کاهش يافته است.

بخاری خودروها چگونه کار می‌کند؟

بخاری خودرو با استفاده از انرژی حرارتی موتور خودرو، آب را گرم می‌کند و این آب گرم به وسیله یک چرخه سیستم لوله‌ها به داخل خودرو تزریق می‌شود. سپس این آب گرم به صورت هوا به وسیله یک فن داخل خودرو توزیع می‌شود.