بسیاری از افرادی که به دنبال خرید موتور سیکلت هستند و شب و روز خود را با آرزوی داشتن موتورسیکلت سر می‌کنند، در مورد نگهداری از این وسیله تنبل هستند و زمان کافی برای این کار نمی‌گذارند. برای اینکه بتوانید از این وسیله هیجان‌انگیز سال‌ها استفاده کنید، باید از آن به‌صورت دوره‌ای و مداوم مراقبت و نگهداری کنید. رسیدگی منظم و مداوم به موتورسیکلت، حتی عملکرد آن را در طول زمان بهبود می‌دهد و تضمین‌کننده‌ی این حقیقت است، که می‌توانید از این وسیله به‌صورت ایمن و بدون مشکل لذت ببرید.
نکات مهم برای تعمیر و نگهداری از موتورسیکلت
بسیاری از کارهایی که برای مراقبت و نگهداری از موتورسیکلت باید انجام داد، توسط خود شما انجام می‌شوند. بنابراین، اگر به تازگی موتورسیکلت خریدید و یا اینکه قصد دارید در آینده‌ی نزدیک این کار را انجام دهید، با ما همراه باشید تا با نحوه مراقبت و نگهداری از موتورسیکلت آشنا شوید.
1. وضعیت لاستیک موتور را به‌طور منظم بررسی کنید
این قانون هم در مورد موتورسیکلت و هم در مورد انواع خودرو صدق می‌کند. این قانون اینگونه می‌گوید: زمانی که متوجه شدید آج‌های روی لاستیک ساییده و صاف شده‌اند، باید لاستیک‌ها را عوض کنید. کاری که شما برای افزایش طول عمر لاستیک‌ها می‌توانید انجام دهید این است که، مدام باد لاستیک‌ها را چک کنید چرا که لاستیک‌های کم باد بیش از حد گرم می‌شوند و همین موضوع آسیب دیدن لاستیک‌ها و آج آنها می‌شود. حتی اگر لاستیک‌های موتور بیش از حد باد داشته باشند، این موضوع باعث کاهش میزان ثبات در لاستیک‌ها و در نهایت پارگی آنها می‌شود.
- در بهترین حالت، شما باید فشار باد لاستیک‌ها را قبل و بعد از هر بار استفاده از موتورسیکلت بررسی کنید. حتی می‌توانید یک برنامه هفتگی برای بررسی باد لاستیک‌ها بگذارید.
- در صورتی که حس کردید باد لاستیک‌های موتورسیکلت به‌صورت پی در پی خالی می‌شود، بهتر است به فکر عوض کردن لاستیک‌ها باشید.
- هنگامی که حدود ۱.۵۹ میلی‌متر از آج در اطراف لاستیک باقی مانده، زمان آن رسیده که لاستیک‌ها را تعویض کنید. منتظر نمانید تا لاستیک‌ها کاملا کچل شوند.
- در زمان عوض کردن لاستیک‌ها، هر دو لاستیک را تعویض کنید. فشار روی هر دو لاستیکِ موتور به یک اندازه است.
2. روغن موتور را بررسی و در زمان مناسب تعویض کنید
موتور و دنده‌های داخل موتور، همگی با روغن کار می‌کنند. بنابراین، تعویض نکردن روغن موتور باعث آسیب دیدن موتورسیکلت می‌شود. اگر در زمان خرید موتور سیکلت به دفترچه راهنمای موتور نگاهی بیندازید و یا از فروشنده در مورد زمانِ صحیح عوض کردن روغن سوال کنید، می‌توانید این کار را سر موقع انجام دهید.
- هرگونه نشت احتمالی روغن را بررسی کنید. رسوبات کربن، غلظت روغن را افزایش می‌دهند و این موضوع حرکت موتور را سخت‌تر و کندتر می‌کند.
- از رانندگی با موتورسیکلتِ دارای روغن سیاه خودداری کنید. این کار باعث افزایش مصرف سوخت و کاهش عمر موتور می‌شود.
3. فیلتر هوای موتور را همیشه تمیز نگه دارید
فیلتر هوا به رد و بدل شدن هوا داخل موتور کمک می‌کند که مستقیما بر عملکرد آن تأثیر می‌گذارد و در طولانی‌مدت، باعث افزایش عمر موتورسیکلت می‌شود.
- همیشه فیلتر هوا را در فواصل زمانی توصیه شده تعویض کنید. در صورت افزایش گردوغبار در هوا، فاصله زمانی برای تعویض فیلتر هوا را کوتاه‌تر کنید.
4. کلاج را به‌درستی تنظیم کنید
کلاج موتور باید به‌اندازه‌ای روان باشد که بتوانید به راحتی با آن کار کنید. بنابراین، حتما این بخش از موتورسیکلت را به‌درستی تنظیم کنید.
- کلاج موتور را بیش از حد سفت نکنید. اگر در زمان تنظیم کردن، کلاج بیش از حد سفت شود، این موضوع می‌تواند باعث سر خوردن موتور در زمان سواری با آن شود. همچنین منجر به افزایش مصرف سوخت نیز می‌شود.
- از سرویس مداوم کلاج موتور مطمئن شوید.
5. موتور خود را به طور منظم سرویس کنید
اگر به دنبال این هستید که موتورسیکلت‌تان مثل ساعت کار کند و مصرف سوخت کمی داشته باشد، باید آن را به‌صورت منظم سرویس کنید.
- کاربراتور را تمیز کنید و از حفظ فاصله سوپاپ مطمئن شوید. کاربراتور را هر ۱۵۰۰ کیلومتر تمیز کنید.
- شمع‌ها را تمیز کنید و آنها را هر ۷۵۰ کیلومتر برای موتور سیکلت قدیمی و دو زمانه و هر ۱۵۰۰ کیلومتر برای موتورسیکلت چهار زمانه بررسی کنید. زمان تعویض شمع‌ها نیز در دفترچه راهنمای موتورسیکلت آمده است و به آن پایبند باشید و یا اینکه در صورت مشکوک بودن به مشکلی، سراغ تعویض آنها بروید. برای بهبود عملکرد موتورسیکلت و همچنین افزایش طول عمر آن، درجه و نوع شمع بسیار اهمیت دارد.
- دریچه هوای موتور را تمیز نگه دارید و اگر آسیب دید، فورا آن را عوض کنید.
6. زنجیر موتور را بررسی کنید
اگر زنجیر موتور شما روغن‌کاری نشده باشد، ممکن است به دلیل گرمای بیش از حد آسیب ببیند و فرسوده شود. این سایش اگر به‌صورت مداوم ادامه پیدا کند، باعث شل شدن زنجیر و افتادن آن از چرخ دنده‌ها می‌شود که خود این موضوع باعث بسیاری از اتفاقات خطرناک در زمان رانندگی می‌شود.
- خوب است به‌صورت منظم موتور و سیستم زنجیر موتور آن را روغن‌کاری و تمیز کنید.
- برای تمیز کردن زنجیر از پارافین استفاده کنید.
- از یک تکه پارچه و یک برس نرم برای پاک کردن کثیفی‌های زنجیره استفاده کنید. هرگز از آب برای تمیز کردن زنجیر استفاده نکنید، چرا که این کار ممکن است باعث زنگ‌زدن زنجیر شود.
- پس از تمیز شدن کامل کثیفی، زنجیر را با یک پارچه خشک تمیز پاک کنید.
- از روغن موتور قدیمی خود برای روغن‌کاری حلقه‌های زنجیر و خود زنجیر استفاده کنید.
- زنجیر موتور باید دارای فضای کافی برای حرکت آزادانه باشد. هر گونه تغییری در نحوه قرار گرفتن زنجیر موتور، باعث آسیب به چرخ عقب و عدم رساندن نیرو به این سمت موتور می‌شود.
7. موتورسیکلت را مرتب تمیز کنید
تمیز نگه داشتن موتورسیکلت از خاک (و نمک در زمستان)، نه تنها باعث حفظ زیبایی ظاهری آن می‌شود، بلکه به طول عمر آن را افزایش می‌دهد و یکی از روش‌های نگهداری از این وسیله است. علاوه بر این، این کار به شما کمک خواهد کرد که راحت‌تر پی به گم شدن یا شل شدن پیچ و مهره‌ها در موتور ببرید.
- قبل از شروع به تمیز کردن موتورسیکلت، سوئیچ احتراق، کویل احتراق و صدا خفه کن را با استفاده از ورق‌های پلاستیکی بپوشانید.
- برای تمیز کردن دوچرخه از پارچه میکروفیبر استفاده کنید.
- از قرار دادن دوچرخه در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید. سعی کنید دوچرخه خود را در سایه پارک کنید.
8. باتری موتور را مدام بررسی کنید
برای اطمینان از طولانی شدن عمر موتورسیکلت و همچنین باتری آن، باید این بخش از موتورسیکلت را به‌صورت مداوم و منظم بررسی کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید.
- هر زمان که لازم بود باتری را با آب مقطر پر کنید.
- هرگونه نشتی از باتری را بررسی کنید.
- اگر از موتورسیکلت برای مدت طولانی استفاده نکردید، باتری را کاملا شارژ نگه دارید.
9. ترمزهای موتور را مرتب بررسی کنید
یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در رانندگی ایمن با موتورسیکلت، همین ترمز است.
- فاصله بین هر دو ترمز نگهدارنده لاستیک را درست تنظیم کنید. سفت شدن یا شل شدن بیش از حد ترمزها می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
- ترمزها را مطابق با سبک و نیاز شخصی خود سفت کنید.
- در صورت شنیدن صدایی مانند صدای جیغ، لنت‌های ترمز جلو را تعویض کنید. برخی اوقات، این مشکل ممکن است به دلیل کمبود روغن باشد.
- روغن ترمز جلو و عقب را متناسب با نوع موتور خود و در زمان مناسب تعویض کنید.
10. چرخ‌ها و روغن آنها را بررسی کنید
از دیگر اجزای مهم در هر موتورسیکلتی، چرخ‌های آن است که برای نگهداری از این وسیله، باید برنامه‌ای برای بررسی و نگهداری چرخ‌ها داشته باشید.
- روغن چرخ‌های موتورسیکلت را در هر ۱۲۰۰۰ کیلومتر یک بار تعویض کنید.
- چرخ‌های موتورسیکلت و فنر آنها را از نظر زنگ زدگی یا آسیب بررسی کنید.
- چرخ‌های موتورسیکلت را با توجه به ترجیحات و راحتی خود تنظیم کنید.
11. چرخ دنده‌های موتور را چک و در صورت لزوم آنها را تعویض کنید
چرخ دنده‌ها و زنجیر هستند که رانندگی با موتور را ممکن می‌کنند. برای اینکه موتور سالمی داشته باشید و سال‌ها از آن استفاده کنید، باید از چرخ دنده‌ها نگهداری کنید و در صورت نیاز، آنها را تعویض کنید.
- معمولا پس از هر ۴۰۰۰۰ کیلومتر باید چرخ دنده‌ها را عوض کرد.
- بهتر است برای بهبود عملکرد موتور، چرخ دنده‌ها و زنجیر را همزمان تعویض کنید.
مواردی که در بالا به آنها اشاره کردیم، از جمله مهم‌ترین کارهایی هستند که شما برای مراقبت از موتورسیکلت خود باید انجام دهید. موتورسیکلت نیز مانند هر وسیله نقلیه‌ی دیگری، نیاز به مراقبت روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه دارد.