راه‌های بسیار ساده‌ای برای تشخیص یک اثر نقاشی اصل از فیک آن در یک بافت فرهنگی هنری وجود دارد، که البته تسلط به این موضوع، سال‌ها زمان می‌برد!
کمتر پیش می‌آید یک شخص غیر متخصص، و اصولا عادی به دنبال تشخیص یک نقاشی فیک از اصل آن باشد. اما تلویزیون و داستان‌های مختلف آنقدر انواع و اقسام سناریوها با موضوع جعل نقاشی و نمایش فیک آن را به خورد ما داده‌اند که تقریبا از شنیدن موضوع آن ممکن است حوصله‌ی ما سر برود. در فیلم‌ها و کتاب‌ها، فرد با یک نگاه متوجه تقلبی بودن یا فیک بودن نقاشی میشود و به راحتی آب خوردن اصل آن را تشخیص می‌دهد. اما احتمالا می‌دانید که حقیقت فرهنگی هنری، خیلی متقاوت با این ماجراست. این موضوع نیازمند تمرین بسیاری زیادی دارد. جعل نقاشی‌های اصل دست دوم می‌تواند با چنان تبحری صورت بگیرد که تا سال‌های زیاد میلیون‌ها توریست را به تماشای نسخه‌ی فیک یک اثر هنری نقاشی در موزه‌های فرهنگی معروف جهان نیز بکشاند. اما اگر علاقه‌مند به تفاوت‌های کلی و تشخیص آثار جعلی و فیک نقاشی از اصل دست دوم آن هستید، این مقاله برای شماست.
چرا باید نقاشی فیک را از نقاشی‌های اصل تشخیص دهیم؟
تابلو نقاشی اغلب به عنوان یک اثر هنری و دکوراسیون داخلی استفاده میشود. خرید یک تابلو نقاشی می‌تواند به فضای داخلی منزل، محل کار و یا هر محیط دیگری که مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیبایی و جذابیت بخشد. همچنین تابلو نقاشی می‌تواند نشان‌دهنده سلیقه هنری شما باشد و برای مهمانان شما جذابیت و دیدنی باشد. علاوه بر این، تابلو نقاشی ممکن است به‌عنوان سرمایهگذاری باشد. بعضی از تابلوهای نقاشی معروف، پس از گذشت زمان ارزش خود را حفظ یا افزایش میدهند و میتوانند به عنوان یک سرمایه با ارزش محسوب شوند. این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد، مانند شناخت هنر و بازار هنر، تاریخچه هنرمند و ارزش اثر در بازار هنر و غیره. تابلوهایی که توسط هنرمندان مشهور خلق شده‌اند و در موزه‌ها و گالری‌های معروف به نمایش گذاشته شده‌اند، ممکن است به‌عنوان سرمایهگذاری مناسبی در نظر گرفته شوند. همچنین، تابلوهایی که به دلیل تکنیک و کیفیت بالایی که در آن‌ها به کار رفته است شناخته می‌شوند، ارزش سرمایهگذاری بیشتری دارند. علاوه‌بر‌این، تابلوهایی که به دلیل تاریخچه خاص و وقایع تاریخی مربوط به آن‌ها شناخته می‌شوند نیز میتوانند به‌عنوان سرمایهگذاری مناسبی در نظر گرفته شوند.
تابلو نقاشی فیک به معنی یک تابلوی نقاشی که با هدف تقلید از یک اثر هنری معروف خلق شده است و در اصل نسخه‌ای از آن است، است.
تفاوت اصلی بین یک تابلو نقاشی فیک و یک تابلو نقاشی اصلی در این است که تابلوی نقاشی فیک، نسخه‌ای از یک اثر هنری معروف است و توسط هنرمندی که اثر اصلی را خلق کرده نیست ساخته شده است. هنگامی که یک تابلوی نقاشی اصلی خریداری میشود، آن تابلو دارای ارزش هنری و ارزش سرمایهگذاری است، اما در مورد تابلوی نقاشی فیک، ارزش هنری و ارزش سرمایهگذاری آن به مراتب پایین‌تر است. از طرفی، تابلوهای نقاشی فیک ممکن است به عنوان یک گزینه اقتصادی برای آنانی که نمی‌توانند هزینه بالای یک تابلوی نقاشی اصلی را بپردازند، جذاب باشند.
در بازار هنر، عواملی مانند محبوبیت هنرمند، تقاضا و عرضه، وضعیت بازار هنر و نوع و سبک هنری تاثیرگذار هستند. بنابراین، قبل از خرید تابلو نقاشی به عنوان سرمایهگذاری، بهتر است با یک متخصص هنری و یا کارشناس بازار هنر مشورت کنید. در ادامه چند روش برای تشخیص نقاشی فیک از اصل را با هم مرور خواهیم کرد:
آدرس هنرمندان، نشانی نقاشی‌ها
برای شروع، بهتر است کمی تئوری بخوانید! کارگاه شما با شناختن نقاشان و هنرمندان مختلف، ملیت و فرهنگ آن‌ها، قرن و محل زندگی آن‌ها، هنر و نقاشی دوران آن‌ها، و موضوعات مورد نقاشی آن‌ها شروع میشود. اگر شما فرق بین کارهای داوینچی و کمال‌الملک را در حد داستان هم نمی‌دانید، هیچ اطلاعات دیگری به دردتان نخواهد خود. راستی، درست حدس زدید. جعل‌کنندگان فیک هم یک پا هنرمند به حساب می‌آیند!
کارگاه عملی، گالری نقاشی
برای قدم دوم بد نیست به سراغ آثار نقاشان معروف بروید و خوب آن‌ها را تماشا کنید. با گوگل و اینترنت و موتور جست‌و‌جو شروع کنید. البته، بعد از جست‌وجوی آثار یک نقاش معروف، بهتر است تصاویر را بزرگ و با کیفیت ببینید تا جزئیات برای شما پیدا باشد. از خودتان هم امتحان بگیرید تا مطمئن شوید که حتی از دور تشخیص می‌دهد که اسم فلان نقاشی معروف چیست و متعلق به کدام نقاش است و خصوصیات فرهنگی اثر کدامند.
زمان، یابنده‌ی نقاشی اصل
در این مرحله یک بازدید میدانی خواهید داشت. خودتان را برای یک سفر علمی فرهنگی هنری آماده کنید و سری به یک موزه بزنید. از موزه‌دار یا کلکسیونر اجازه بگیرید و خوب بافت تابلو را از نزدیک نگاه کنید. سپس پشت آن را نیز بررسی کنید. در این بازدید شما ابتدا باید به دنبال قدمت اثر باشید! چطور؟ روش پتینه! نقاشی‌ای که زمان محسوسی از زندگی آن گذشته باشد، حالت سفت و قدیمی به خودش خواهد گرفت و به اصطلاح پتینه خواهد شد. درست مثل این که کار هنری به جای نقاشی، مجسمه باشد.
بو کشیدن بهتر از بو نکشیدن است!
در تشخیص بو باید مشام یک حرفه‌ای را داشته باشید! در تشخیص چه بویی؟ نفت و کهنگی! نفت را که می‌شناسید و مشکلی نیست. اگر تابلوی مورد نظر نقاشی حتی اندکی بوی نفت می‌داد، سن کمی دارد و آن را درجا رها کنید. از آن جایی که از بین برد بوی نفت کار بسیار پیچیده و عملا غیرممکنی است، باید سال‌ها زمان بگذرد تا اثری از بوی نفت و بنزین در بافت‌های نقاشی باقی نماند. هنر دست‌دوم اصل، بوی بنزین و رنگ روغن نمی‌دهد. پس چه بویی می‌دهد؟ بوی کهنگی!
سراغ بوی کهنگی و چوب مانده باشید. بوم نقاشی به دلیل جنس و بافتش، بویی شبیه به درختان کهن‌سال به خودش می‌گیرد. این بو قابل تولید و جعل کردن نیست و راه بسیار مناسبی برای تشخیص هنر اصلی نقاشی از هنر فیک آن است.
چوب و قاب و تابلوی نقاشی!
فریم یا قاب اطلاعات بسیار زیادی را درباره‌ی اصل بودن یا نبودن یک نقاشی به شما لو می‌دهد. از آنجایی که قدمت تابلوی نقاشی هم ارزشی بسیار زیاد دارد، موزه‌ها و گالری دارها کمتر قاب یک تابلوی اصل قدمت دار را عوض می‌کنند. اگر قاب تابلو بسیار تمیز و بدون خط و خش باشد، ممکن است برای پنهان کردن اثرات قدیمی شدن تابلو استفاده شده باشد. پس اگر یک نقاشی هنری متعلق به سده‌ی نوزدهم را در یک قاب مدرن استیل دیدید، فرار را به قرار ترجیح دهید و یا بهتر است با پلیس تماس بگیرید.
نکته‌ی بعدی رنگ چوب و جای قلاب و میخ و آویزها در تابلوی نقاشی مورد نظر شماست. حواستان را جمع کنید که جزئیات میتوانند به شما بگویند یک تابلو را زمان قدیمی کرده و یا دستان حیله‌گر یک جاعل. چوب تیره، با چوبی که با رنگ و واکس تیره شده باشد تفاوت بسیار زیادی دارد.
اصل‌ها با اصالت و اصیل نقاشی شده‌اند!
حتی یک نقاش بسیار فقیر قرن نوزدهم نیز از قلموهای خوبی برای کشیدن شاهکارش استفاده می‌کرده است. البته اصلا مهم نیست شما چقدر به دنبال قلموی اصل نقاش مورد نظر در اطراف نقاشی در موزه و یا گالری بگردید چون چیزی پیدا نمی‌کنید. بهترین کار این است که به سراغ رد قلمو روی اثر هنری مشکوک به جعلی بودن باشید. در این صورت اگر رد قلمویی دیدید، مطمئن باشید که این نقاشی یک فیک است.
در ادامه چند روش ساده دیگر برای تشخیص نقاشی فیک بیان می‌کنیم:
1-مراجعه به متخصصین: در صورتی که شما قادر به تشخیص تابلوی اصلی یا فیک نیستید، می‌توانید با مراجعه به متخصصین و کارشناسان معتبر در این زمینه، در تشخیص تابلوی شما کمک بگیرید.
2- بررسی وضعیت نقاشی: بررسی نقاشی و توجه به جزئیات می‌تواند به شناسایی تابلوی اصلی یا فیک کمک کند. بررسی کنید که آیا نقاشی بسیار شفاف و بدون جزئیات است یا خیر؟ آیا رنگ‌ها در جای خود قرار دارند؟ آیا خطوط بسیار نازک و دقیق هستند؟
3- بررسی امضای نقاش: امضای نقاش در تابلوهای اصلی، معمولاً با خطوط دقیق و یکنواخت نوشته میشود. در تابلوهای فیک، امضا ممکن است با خطوط غیر قابل خواندن و نامنظم نوشته شده باشد.
4- مقایسه با تابلوهایی که به عنوان اصلی شناخته شده‌اند: اگر تابلویی دست‌دوم را در اختیار دارید، می‌توانید با توجه به جزئیات و امضای نقاش، تابلوی اصلی و فیک را مقایسه کرده و تفاوت‌های آن‌ها را شناسایی کنید.
قیمت تابلو نقاشی به چه عواملی بستگی دارد؟
قیمت تابلو نقاشی به عوامل مختلفی از جمله هنرمند، سبک نقاشی، اندازه و… بستگی دارد. اگر اثر توسط هنرمند معروف و مشهور خلق شده باشد، حتما تابلو قیمت بالایی دارد. قیمت تابلو نقاشی بر اساس سبک و فن‌آوری مورد استفاده در آن تعیین میشود. برخی سبک‌های نقاشی مانند رئالیسم و امپرسیونیسم، دارای قیمت بالاتری هستند. اندازه تابلو نقاشی نیز به قیمت آن تأثیر می‌گذارد. تابلوهای بزرگ‌تر معمولاً دارای قیمت بالاتری هستند. علاوه بر این، تابلوهایی که با استفاده از رنگ‌های با کیفیت و مواد نگهدارنده بهتری خلق شده‌اند، دارای قیمت بالاتری هستند. تاریخچه تابلو نقاشی نیز می‌تواند به قیمت آن تاثیر بگذارد. تابلوهایی که در یک دوره خاص تاریخی خلق شده‌اند یا به دلیل ویژگی‌های خاصی شناخته شده‌اند، دارای قیمت بالاتری هستند.
همانند هر کالای دیگری، وضعیت بازار و میزان عرضه و تقاضا نیز بر قیمت تابلو مؤثر است. در بازارهای با قیمت بالا، تابلوهای نقاشی نیز دارای قیمت بالاتری هستند. اگر تقاضا برای یک تابلو نقاشی بالا باشد اما این تابلو در بازار کمیاب باشد، قیمت آن بالا می‌رود.
کلام پایانی
با اینکه تشخیص یک اثر هنری اصل از تقلبی یا فیک آن متخصص می‌خواهد. راه‌های ساده‌ی زیادی وجود دارند که با تمرین زیاد، به تشخیص نقاشی اصل دست‌دوم کمک می‌کنند. از ظاهر، رنگ چوب، بوی نفت گرفته، تا رد قلمو و البته امضای جعلی، میتوانند یک نقاشی هنری جعلی را لو بدهند. نکته‌ی جالب توجه این است که شما تا اطلاعات بسیار کاملی در حوزه‌ی هنر و فرهنگ نقاشی نداشته باشید، امکان تمرین این تکنیک‌ها برای شما وجود ندارد. این اصول را جاعلان خیلی خوب می‌فهمند. به طور کلی، تابلوهای نقاشی فیک از نظر ارزش هنری و ارزش سرمایهگذاری کمتر از تابلوهای نقاشی اصلی هستند، اما ممکن است به دلیل قیمت پایین‌تر آن‌ها، برای برخی افراد جذاب باشند.
سوالات متداول
چرا باید نقاشی فیک را از اصل تشخیص دهیم؟
تابلو نقاشی علاوه بر اینکه برای زیبایی بخشیدن استفاده میشود، ممکن است به عنوان سرمایهگذاری باشد. بعضی از تابلوهای نقاشی معروف، پس از گذشت زمان ارزش خود را حفظ یا افزایش میدهند و میتوانند به عنوان یک سرمایه با ارزش محسوب شوند.
سادهترین راه تشخیص نقاشی اصل چیست؟
از ظاهر، رنگ چوب، بوی نفت گرفته، رد قلمو و امضای جعلی، میتوانند یک نقاشی هنری جعلی را لو بدهند.
قیمت تابلو نقاشی به چه عواملی بستگی دارد؟
قیمت تابلو نقاشی به عوامل مختلفی از جمله هنرمند، سبک نقاشی، اندازه و... بستگی دارد.
من خیلی برام سوال بود چطور میشه نقاشی اصل رو تشخیص میدن ؟ با توجه به توضیحاتی که توی این مقاله بود اون کسی که میره تقلب یه نقاشی رو درست میکنه خب میتونه مواردی که باعث میشه جعلی بودن لو بره رو اصلاح کنه و به نوعی باعث بشه که همه فکر کنن اصل خود اون تابلو نقاشیه هست.