رشد روزافزون جمعیت، گسترش شهرها و انتخاب زندگی شهرنشینی یکی از معضلات جامعه امروزی است. معمولا آپارتمان‌نشینی اولین گزینه انتخابی میان مردم است که متاسفانه به علت عدم رشد فرهنگ آپاراتمان نشینی، ممکن است پیامدهای منفی فراوانی را با خود به همراه داشته باشد که بدترین و شایع‌ترین حالت آن وجود همسایه مزاحم است. سروصدا بیش از حد، عدم پرداخت شارژ ساختمان، بلند صحبت کردن در راهروها، عدم رعایت بهداشت عمومی ساختمان و… ازجمله عوامل هستند که ممکن است همسایه مزاحم برای شما ایجاد کند.
آنچه مسلم است خانه محل امن و آسایش شما به شمار می‌رود، اما متاسفانه حضور همسایه مزاحم می‌تواند این امنیت و آرامش را خدشه‌دار کند. گاه ممکن است برای خودتان و یا اقوام حضور یک همسایه مزاحم ایجاد نارضایتی کرده باشد، اما در مقابل این اذیت و آزار چه می‌توان کرد؟ آیا راه کار اخلاقی و یا قانونی برای شکایت از همسایه مزاحم وجود دارد؟ جواب مثبت است.
تیم تولید محتوا شیپور قصد دارد با ارائه راهکار مناسب آموزش شکایت از همسایه مزاحم را برای شما شرح دهد.
حد و مرزهای همسایگی
هرکدام از ما ممکن است به نحوی از همسایه خود شاکی و یا به دنبال راهی برای صلح یا شکایت از همسایه مزاحم خود باشیم، اما قبل از هر چیزی بهتر است که فرد مزاحم را شناسایی و به وی تذکر دهیم. به طور معمول مزاحمت همسایه یکی از گزینه‌های زیر می‌تواند باشد:
- صدای سگ، تلویزیون، موزیک و یا اختلافات خانوادگی
- رفت آمد همسایه مزاحم در ساعات غیرمتعارف
- باز گذاشتن درب آسانسور و یا درب‌های ورودی، خروجی ساختمان مثل درب پارکینگ و یا پشت‌بام
- صدای گریه و یا بازی کودک همسایه
- صدای آژیر دزدگیر و یا بوق اتومبیل همسایه مزاحم و…
- خلاصه هرکدام از موارد بالا می‌تواند همسایه شما را به همسایه‌ای مزاحم بدل کند البته در نظر داشته باشید گاهی خود فرد هم قصد ایجاد مزاحمت را ندارد و شاید شرایط محیطی، فرهنگی و یا شغلی او این مزاحمت ناخواسته را ایجاد می‌کند. به عنوان مثال قطعا صدای گریه نوزاد همسایه در درجه اول برای خود فرد ناراحت‌کننده است و یا ممکن است یکی از همسایه‌ها بنا به شرایط خاص شغلی که دارد نیمه شب به خانه مراجعه کند؛ گاهی لازم است از دید دیگران به قضیه نگاه کنیم و صرفا همسایه خود را فردی مزاحم نبینیم.
- محیط هر ساختمان شامل دو بخش خصوصی و عمومی می‌شود؛ به‌طورکلی آن بخش از ساختمان که در سند مالکیت برای مالک تعریف‌شده باشد حریم خصوصی ملک و مابقی مثل راهرو، حیاط، پشت‌بام و … بخش مشاع ساختمان (بخش عمومی) محسوب می‌شود؛ قسمت مشاع ساختمان قابل‌تصرف برای هیچ‌یک از اهالی ساختمان نیست و صرفا برای استفاده عموم ساکنین آن واحد مسکونی تعریف و لحاظ شده است. بر اساس ماده ۳۰ قانون مدنی هرکسی در ملک خود می‌تواند انواع تصرفات را داشته باشد اما نباید موجب سلب آسایش همسایه باشد بر همین اساس درجایی دیگر (طبق ماده ۱۳۲ قانون مدنی و اصل ۴۰ قانون اساسی تصرف مالک نباید آسیبی به همسایه بزند).
- اگر به هر دلیلی بخش مشاع ساختمان دچار آسیب شود و نیاز به تعمیر پیدا کند اما شخص و یا اشخاصی ساکن درآن‌واحد مسکونی هزینه تعمیر را پرداخت نکنند، مدیر ساختمان بر اساس ماده ۱۰ مکرر قانون تملک آپارتمان مصوب ۱۳۵۱ می‌تواند امتیازات مربوط به آن واحد و یا واحدها را قطع کند.
برای شکایت از همسایه مزاحم چه مراحلی باید طی شود
قبل از شکایت از همسایه مزاحم، اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید صبر و آرامش خودتان است. بهتر است قبل از گلایه و شکایت از همسایه مزاحم اول با خودتان خلوت کنید و منصفانه قضاوت کنید؛ شاید همسایه خیلی بدی نداشته باشید، شاید شما کمی کم‌حوصله و زودرنج شده‌اید، پس حتما قبل از هر شکایتی کمی ملاطفت به خرج دهید؛ اما در بعضی از مواقع همسایه مزاحم از این‌همه آرامش و حسن رفتار شما سو استفاده می‌کند حال چه باید کرد؟
- در درجه اول به مدیر ساختمان و یا صاحب‌خانه مراجعه کنید و مشکل پیش‌آمده راه مطرح کنید شاید با یک مکالمه دوستانه مشکل برطرف شود.
- در صورت بی‌توجهی همسایه مزاحم به تذکرات، خودتان شخصا به وی تذکر دهید.
- یک لیست از مزاحمت‌های ایشان تهیه کنید و از مدیر ساختمان و دیگر همسایه بخواهید لیست را امضا کنند.
- اولین مرحله شکایت از همسایه مزاحم بعد از تهیه لیست شکایت، مراجعه به دادگستری و نوشتن شکوائیه است.
- شکوائیه توسط مقام مربوطه (دادستان و یا شورا حل اختلاف) مطالعه و سپس برای همسایه مزاحم اظهارنامه‌ای ارسال می‌شود. اظهارنامه شامل علت شکایت و زمان پاسخگویی متهم است، یعنی متهم طی یک بازه زمانی خاص فرصت دارد به شعبه‌ای که ایشان را فراخوانده مراجعه و درباره رفتار خود توضیح دهد.
- در صورت عدم حضور ایشان شکایت از طریق پلیس خدمات قضایی به دادسرا ارسال می‌شود.
- پس از ارسال پرونده شکایت از همسایه مزاحم به دادسرا تعیین شعبه شده و اقدامات لازم قضایی برای فرد مزاحم لحاظ می‌شود.
مفاد قانونی که برای شکایت از همسایه مزاحم
- بر اساس ماده ۶۹۰ و ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۷۵ در صورت تجدید آزار همسایه مزاحم، وی به شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
- بر اساس اصل ۴۰ قانون اساسی هیچ کسی نمی‌تواند به وسیله رفتار و اعمال خود موجب سلب آسایش دیگران شود.
- آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها در چندین فصل و چندین ماده قضایی به مقوله همسایه آزاری پرداخته است.