اگر به ساختمان‌های مکعبی با رنگ‌های روشن مثل سفید علاقه دارید، احتمالا شما هم جزو طرفداران معماری پست مدرن سفید هستید. هرچند معماری پست مدرن در هر فرهنگ، با شکل و شمایلی منحصر به فرد ظاهر شده است، اما می‌توان ادعا کرد کلیت آن از یک قاعده و اصول واحد پیروی می‌کند.
در این نوع معماری وجود خطوط منحنی، سطوح آینه‌ای و شفاف، امور خارج از پیش‌بینی و تابوشکنانه بسیار دیده می‌شود که همین امر بر جذابیت و محبوبیت این سبک معماری افزوده است. اگر کنجکاو شده‌اید که در مورد معماری پست مدرن سفید اطلاعات بیشتری داشته باشید، با این مقاله از سایت شیپور ما را همراهی کنید.
آشنایی با سبک معماری پست مدرن
سبک معماری پست مدرن، پا را کمی فراتر از معماری مدرن گذاشته و با بزرگنمایی فاکتورهایی نظیر گرما و روشنایی، معماری فرا مدرن یا همان پست مدرن را بنیان‌گذاری کرده است. آغازگر جنبش معماری پست مدرن، رابرت ونچوري بود که معماری را نه تنها یک تکنیک ساختمانی، بلکه مجموعه چشم‌نوازی از تضادها و پیچیدگی‌ها می‌دانست.
از نگاه معماری پست مدرن، بهتر است یکنواختی را کنار بگذاریم و ساختمانهایی با فرم و فلسفه مختلف بنا کنیم. البته همان‌طور که گفته شد، این سبک معماری در ارتباط مستقیم با فرهنگ منطقه است به طوری که ساختمان مادر ونچوري که اولین ساختمان پست مدرن به حساب می‌آید، تلفیقی هنرمندانه از پشت‌بام شیب‌دار، قوس سر در ورودی و دودکش است که در ساختمان‌های غرب، بسیار به چشم می‌خورد.
تفاوت سبک معماری پست مدرن و مدرن
سبک معماری مدرن و پست مدرن هر دو به عنوان جریان‌های معماری مهمی در قرن بیستم شناخته می‌شوند، اما با توجه به زمان و محیط تاریخی‌شان، تفاوت‌هایی در ارزش‌ها، شیوه‌ها و الهام‌گیری‌هایشان وجود دارد.
سبک معماری مدرن در دوره اوایل قرن بیستم در اروپا و آمریکا شکل گرفت و به دنبال رهایی از الگوهای سنتی و فرهنگی بود. این جریان معماری با تأکید بر استفاده از مواد و تکنولوژی‌های جدید، سادگی، شفافیت و عدم تزئین، به دنبال خلق فضاهایی با احساس سبکی و روشنی بود. همچنین، معماران مدرن به دنبال طراحی فضاهایی بودند که سازمان‌دهی منطقی و عملکردی داشته باشند و نیازهای کاربران را به خوبی برآورده کنند.
از سوی دیگر، سبک پسا مدرن در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ شکل گرفت و بیشتر در آمریکا و انگلستان رواج داشت. این جریان معماری با انتقاد از سبک مدرن و اصلاحیه ایجاد شد. پست مدرنیسم به دنبال بازگشت به ریشه‌های فرهنگی، تمرکز بر ارتباطات بین فضاها، توجه به ابعاد انسانی، استفاده از رنگ و جزئیات و توجه به جوانب اجتماعی و فرهنگی بود. این جریان معماری به دنبال خلق فضاهایی بود که باعث ایجاد احساسات و تجربه‌های جدید برای کاربران شوند. به طور خلاصه، سبک معماری مدرن به دنبال خلق فضاهایی با سادگی و شفافیت بود، در حالی که پست مدرنیسم به دنبال خلق فضاهایی با ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی بود.
تجلی معماری پست مدرن در جهان
معماری پست مدرن سفید، یکی از جریان‌های معماری مهم در دهه 1950 و 1960 میلادی بود و به تدریج به یکی از جریان‌های مهم معماری در سراسر جهان تبدیل شد. این سبک معماری در کشورهای مختلفی از جمله آمریکا، انگلستان، استرالیا، کانادا، جنوب آفریقا، ژاپن، اسپانیا و سوئد شناخته شده و پرکاربرد است.
در آمریکا، مجموعه ساختمان‌های مسکونی تحت عنوان «Case Study Houses» به سبک پست مدرن سفید طراحی شده و این مجموعه به عنوان یکی از برجسته‌ترین مثال‌های این سبک معماری در جهان شناخته شده است. همچنین، برج ایفل در پاریس، که یکی از نمادهای این شهر به شمار می‌رود، نیز در دهه 1950 به سبک پست مدرن سفید بازسازی شد.
در انگلستان، مجموعه ساختمان‌های برجسته‌ای مانند کاناری وارف، برج پیترسون، ساختمان‌های برجسته در شهر هارلو و ساختمان‌های برجسته در منطقه ساحلی هایگیت در کنار لندن به شمار می‌روند که به سبک پست مدرن سفید طراحی شده‌اند.
همچنین، در استرالیا نیز ساختمان‌های برجسته‌ای مانند ساختمان مرکزی استرالیا، که در کانبرا قرار دارد، به سبک پست مدرن سفید طراحی شده‌اند.
تجلی معماری پست مدرن در ایران
معماری مدرن، حدود هشتاد سالی در مقابل معماری پست مدرن مقاومت کرد، اما در نهایت عرصه را برای این سبک نوپا خالی کرد تا خودی نشان دهد. ایران هم از این جدال سبک‌های معماری جان سالم به در نبرد به طوری که در اوایل انقلاب، میزبان معماری پست مدرن قرار گرفت.
در دهه 1960 میلادی، با ورود معماران بینالمللی به ایران، این سبک معماری نیز وارد این کشور شد و در طراحی ساختمانهایی مانند ساختمان بانک ملی در تهران، ساختمان بیمارستان رازی در شهرستان رشت، ساختمان دانشگاه تهران، ساختمان دانشگاه شهید بهشتی و ساختمان مرکزی شرکت نفت ایران در اصفهان استفاده شده است. علاوه بر این، در دهه 1970 میلادی، با شکل‌گیری جنبش معماری پست مدرن در ایران، معماران ایرانی نیز به این سبک معماری روی آوردند و در طراحی بسیاری از ساختمانهایی مانند ساختمان پژوهشکده فرهنگ و هنر، ساختمان مرکزی صدا و سیما، ساختمان شرکت نفت، ساختمان دفتر مرکزی بانک ملی و ساختمان مرکزی بانک تجارت استفاده کردند.
هرچند معماری پست مدرن از فرهنگ هر منطقه سرچشمه می‌گیرد ولی در ایران بیشتر شاهد الگوگیری بی‌قید و شرط از معماری پست مدرن غربی هستیم تا سبک ایرانی از معماری پست مدرن!
مزایای معماری پست مدرن سفید
شاید برایتان عجیب باشد اما کلیدی‌ترین ویژگی معماری پست مدرن این است که این سبک معماری، اساسا بدون شرح است! معماری پست مدرن رابطه تنگاتنگی با اشکال هندسی ساده مثل هرم، استوانه و مکعب دارد و عموما متریال و مواد اولیه‌ای را می‌پسندد که عامه پسند است. اگر اطلاعات اندکی در حوزه معماری مدرن داشته باشید، متوجه می‌شوید این ویژگی (متریال عامه پسند) در معماری پست مدرن، دقیقا در مقابل معماری مدرن قرار دارد. معماری پست مدرن در عین پیچیدگی، از فرم طراحی قابل درک استفاده می‌کند و طرفدار سادگی است.
معماری پست مدرن سفید یا معماری سفید، دارای مزایای بسیاری است که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- احساس آرامش: استفاده از رنگ سفید و خطوط تمیز و آرام، احساس آرامش و سکون در فضا را به ارمغان می‌آورد و فضایی صمیمی و آرامش‌بخش را برای ساکنین فراهم می‌کند.
- ایجاد فضای باز: استفاده از پنجره‌های بزرگ و شفافی، ارتباط بین داخل و خارج فضا را بهبود می‌بخشد و فضایی باز و بزرگ به وجود می‌آورد.
- استفاده از مواد ساده: استفاده از مواد ساده مانند بتن، شیشه و فلزات، باعث ایجاد یک فضای ساده و صمیمی شده و از طراحی‌های شنی و تزئینات زیاد خودداری می‌شود.
- توجه به نورپردازی: در این معماری، نورپردازی به عنوان عنصری مهم برای ایجاد احساس روشنایی و تمیزی در فضا مورد توجه قرار می‌گیرد و با نورپردازی مناسب، فضایی باز و روشن به وجود می‌آید.
- پایداری و کارایی: استفاده از موادی مانند بتن و فلزات، باعث افزایش پایداری و کارایی ساختمان می‌شود و در برابر عوامل خارجی مقاومت بیشتری دارد.
- قابلیت تطبیق: معماری پست مدرن سفید با توجه به سادگی و خطوط تمیز، در طراحی فضاهای مختلف قابلیت تطبیق بالایی دارد و می‌تواند برای فضاهای مسکونی، تجاری و اداری مورد استفاده قرار گیرد.
آشنایی با معماری پست مدرن سفید
بد نیست بدانید وقتی از معماری پست مدرن حرف می‌زنیم، بیشتر به معماری پست مدرن خاکستری اشاره داریم اما وقتی می‌گوییم معماری پست مدرن سفید، تکلیف همه چیز مشخص است.
شروع معماری پست مدرن سفید از سال ۱۹۷۲ بود که پنج معمار، آثاری شامل نمونه کارهای معماری ۲۰ سال اخیر خود را به چاپ رساندند که در نگاه اول، تلفیقی از سبک کوربو با سبک بینالمللی بود که رنگ سفید در آن موج می‌زد.
اما به طور کلی می‌توان ادعا کرد معماری پست مدرن سفید، علاوه بر رنگ سفید سبک معماری بینالمللی، تهمایههایی از حجمهای هندسی ساده از معماری پست مدرن را نیز دارد.
بیشتر بخوانید: ترفندهایی برای بزرگ‌تر نشان دادن خانه
جایگاه رنگ و نور در معماری پست مدرن
معماری پست مدرن تلفیقی از هم‌نشینی مسالمت‌آمیز حجمهای هندسی ساده نظیر مکعب و استوانه است که در کنار رنگ‌ها و نورها، مفهوم پیدا می‌کند. در معماری پست مدرن، اغلب شاهد رنگ‌های متضاد و نورهایی فوق درخشان (همچون نئون) هستیم که ریشه در معماری مدرن دارد.
البته در معماری پست مدرن سفید، رنگ سفید در کنار احجام ساده، پاشنه آشیل این سبک معماری به حساب می‌آید.
معماری پست مدرن سفید در دکوراسیون داخلی
سبک معماری پست مدرن در راستای سادگی به وجود آمد اما در سال‌های اخیر، دستاویزی برای هنرنمایی ثروتمندان و مرفهان شد. در واقع این معماری ساده تبدیل به یک روند پیچیده و تجملاتی شد که هزینه اجرای آن نسبتاً بالا است.
معماران داخلی که قصد پیادهسازی سبک پست مدرن سفید در دکوراسیون داخلی را دارند، حسابی دستشان باز است تا ایدههای مبتکرانه خود را به بار بنشانند. با این‌که از این سبک دکوراسیون داخلی در ادارات شرکت‌ها بسیار استقبال شده اما طرفداران دکوراسیون پست مدرن سفید برای منازل هم کم نیستند. به طور کلی هر عنصری که در معماری مدرن به دست فراموشی سپرده شده، توسط معماری پست مدرن و پادرمیانی کمی ایدههای خلاقانه، در دکوراسیون داخلی پست مدرن قابلیت اجرا پیدا کرده است. وقتی با دکوراسیون داخلی مبتنی بر سبک پست مدرن روبرو می‌شوید، یا از جسارت بی‌قید و بند آن لذت می‌برید یا این سطح از قانون‌شکنی و خط شکنی حسابی در ذوقتان می‌زند.
به طور کلی دکوراسیون داخلی به سبک پست مدرن سفید، از ۴ اصل مهم زیر پیروی می‌کند:
- رنگ‌های روشن مثل سفید
- بافت مواد (که بهتر است شامل بافت‌های غیرمعمول و منحصربه‌فرد باشد)
- اشکال و خطوط (شامل زوایای عجیب و اشکال غیرمتقارن است)
- اشیا (یک دکوراسیون پست مدرن اصیل، شامل اشیایی به غایت خاص و عجیب و غریب است)
اگر به دنبال سبکی از دکوراسیون داخلی می‌گردید که دست شما را برای استفاده از المان خاص و عجیب باز بگذارد، پست مدرن سفید بهترین گزینه است.
سوالات متداول
آیا سبک معماری پست مدرن در دکوراسیون داخلی نیز کاربرد دارد؟
معماران داخلی که قصد پیادهسازی سبک پست مدرن سفید در دکوراسیون داخلی را دارند، حسابی دستشان باز است تا ایدههای مبتکرانه خود را به بار بنشانند.
آیا معماری پست مدرن در ایران نیز وجود دارد؟
با ورود معماران بینالمللی به ایران، این سبک معماری نیز وارد این کشور شد و در طراحی ساختمانهایی مانند ساختمان بانک ملی در تهران و ساختمان بیمارستان رازی در شهرستان رشت استفاده شده است.
مهمترین مشخصه معماری پست مدرن سفید چیست؟
معماری پست مدرن سفید، علاوه بر رنگ سفید سبک معماری بینالمللی، تهمایههایی از حجمهای هندسی ساده از معماری پست مدرن را نیز دارد.