گاهی انتخاب مقصد گردشگری برای گشت‌وگذارهای یک‌روزه و کوتاه‌مدت بسیار دشوار است. هرچند تهران به‌عنوان شهر گردشگری ایران شناخته نشده است، اما حقیقت این است که این کلان‌شهر از لحاظ جاذبه‌های گردشگری بسیار غنی و بی‌رقیب است. اگر قصد دارید یکی از روزهای تعطیل خود را صرف بازدید از یک محله جذاب و قدیمی تهران کنید، گشت‌وگذار در نیاوران را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
نیاوران که از مشهورترین محله‌های شمیرانات تهران است، با وجود پارک‌ها، موزه‌ها و اماکن مذهبی که دارد، یک مجموعه گردشگری تمام‌عیار را ترتیب داده است. برای آشنایی با جاذبه های گردشگری نیاوران با این مقاله همراه باشید:
آشنایی با محله نیاوران
اگر قرار باشد نیاوران تهران را در یک عبارت کوتاه توصیف کنیم، آن را «یکی از لوکس‌ترین و مرفه‌ترین مناطق تهران» معرفی می‌کنیم. نیاوران در شمال تهران واقع شده و یکی از محله‌های تاریخی و قدیمی تهران است. با این که المان‌های بافت قدیمی این محله همچون باغ‌ها، کوچه باغ‌ها، چشمه‌ها و جویبارها رنگ باخته و جای خود را به برج‌ها و مراکز خرید داده است، ولی رنگ و بوی قدمت این محله به لطف کسب‌وکارهای قدیمی همچون نانوایی‌های سنتی، کلیدسازی و حتی نجاری‌های قدیمی کماکان قابل توجه است.
محله نیاوران در منطقه یک شهرداری تهران واقع شده و دسترسی چندان مناسبی به ایستگاه مترو یا خطوط BRT ندارد.
بافت مسکونی و تراکم جمعیت محله نیاوران
محله نیاوران مانند تمام محلات همسایه خود (تجریش، فرمانیه و دارآباد) یک محله مرفه‌نشین و گران‌قیمت است. شاخص‌هایی همچون فرهنگسراها، تکیه‌ها و حسینیه‌ها، موزه‌ها و کاخ‌ها بافت کلی نیاوران را ترکیبی از بافت فرهنگی و تاریخی کرده است.
بافت مسکونی نیاوران، شامل مدرن‌ترین آپارتمان‌های نوساز، بیشترین تعداد پنت هوس‌ها و خانه‌های ویلایی قدیمی یا نوساز است که اغلب متراژ بالایی دارند و به سبب قرارگیری در شیب این منطقه، معماری خاصی را دارا هستند.
افرادی که به دنبال آب‌وهوای مطبوع و آرامش محیطی هستند و از لحاظ مالی، تمکن بالایی برای خرید خانه‌ها بزرگ با قیمت بالا دارند، محله نیاوران را برای سکونت انتخاب خواهند کرد. نیاوران جزو محلات خوب برای سکونت است، چرا که آب و هوای بکری دارد و از لحاظ ازدحام جمعیت در رده نرمال دسته‌‌بندی می‌شود.
جاذبه‌های گردشگری نیاوران
علاوه بر این که محله نیاوران یکی از محله‌های اعیان‌نشین تهران با بافت مسکونی خوب است، از لحاظ گردشگری نیز در شرایط مطلوبی قرار دارد. درواقع این محله شمال شهر پتانسیل این را دارد که یک گردش یک‌روزه خوب و مهیج را برای شما به ارمغان بیاورد. مختصری از جاذبه‌های گردشگری نیاوران را در زیر خواهید خواند:
کاخ موزه نیاوران
اگر بخواهید بخشی از تاریخ ایران را به‌صورت مصور تماشا کرده و لمس کنید، کاخ موزه نیاوران این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا ساعاتی را در دوره قاجار و پهلوی سفر کرده و به کاخ ناصرالدین شاه و محمدرضاشاه سری بزنید.
این کاخ باشکوه در ضلع شمالی پارک نیاوران واقع شده و شامل چند کاخ دیگر از جمله صاحبقرانیه، نیاوران، کوشک احمد شاهی (در فیلم‌های تاریخی زیاد دیده شده) و موزه جهان نما است.
الگوی ساخت این کاخ به پتی تریانو در کاخ ورسای برمی‌گردد و در زمان پهلوی دوم، اقامتگاه دائمی شاه و ملکه بوده است.
پارک نیاوران
ساکنان نیاوران، پارک نیاوران را یکی از اصلی‌ترین پاتوق‌های خود و شروع گشت و گذار در نیاوران می‌دانند. البته این پارک 63 هزار متر مربعی که واقع در جنوب کاخ نیاوران است، برای همه تهرانی‌ها خاطره‌ساز و هیجان انگیز بوده و می‌تواند برای یک پیادروی چند ساعته بسیار مناسب باشد.
پارک نیاوران که یکی از جاذبه های گردشگری نیاوران است، تا قبل از سال 1347 به پارک صاحبقرانیه شهرت داشته و شامل سالن آمفی تئاتر، کتابخانه، باشگاه ورزشی و حتی کانون زبان است.
تکیه نیاوران
یکی از جاذبه های گردشگری مذهبی در محله نیاوران، تکیه نیاوران است که در مناسبت‌های مذهبی به خصوص ماه محرم، جمعیت فوق العاده‌ای را به سمت خود جذب می‌کند. اگر از همجواری تکیه نیاوران با کاخ نیاوران چشم‌پوشی کنیم، به معماری خاص و منحصر به فرد این سازه مذهبی می‌رسیم که می‌تواند نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب کند.
سقف شیروانی، ستون‌های چوبی و صحن مسقف این تکیه تاریخی، مولفه‌های برجسته ظاهری آن است که تناسب خاصی با خانه‌های قدیمی شمیرانات از خود نشان داده و توانسته لقب قدیمی ترین تکیه تهران در نیاوران را به نام خود ثبت کند. قدمت این تکیه تاریخی به زمان ناصرالدین شاه و سال 1237 برمی‌گردد.
قله کلک چال
از آنجایی که محله نیاوران کلکسیون کاملی از جاذبه‌های گردشگری همه جانبه به شمار می‌آید، از داشتن تفرجگاه طبیعی نیز محروم نمانده است. ارتفاعات کلک چال که در شمال نیاوران واقع شده است، می‌تواند برای علاقمندان به طبیعت و کوهنوردان مقصد هیجان انگیزی باشد.
برج کلکچال انتهای مسیر کوهنوردان است که برای اقامت چند ساعته شما یک پناهگاه و سرویس بهداشتی تدارک دیده است. بعد از رسیدن به اقامتگاه کلکچال می‌توانید چند ساعتی را به دور از هیاهو و ازدحام پایتخت در این قسمت ارام گرفته و از هوای بی‌نظیر آن لذت ببرید.
پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
شاید با شنیدن نام این پژوهشگاه باور نکنید که قدمت تاریخی آن به دوران پهلوی برمی‌گردد و در حقیقت، دفتر کار فرح پهلوی بوده است. این پژوهشگاه در حاشیه میدان نیاوران واقع شده که بعد از سال 1367 به یکی از ادارات دولتی ایران تبدیل شده است.