آیا دست اول خرید کردن در ژاپن بی فرهنگی است؟

نگاهی به فرهنگ ناب زندگی در ژاپن ثابت می‌کند که تجارت دست دوم نه تنها در آنجا بد نیست، بلکه بسیار فرهنگی به حساب می‌آید!

همسر اول من اهل ژاپن بود. او که به خرید علاقه زیادی داشت، هر بار هر چیزی را بیش‌تر از ده یا بیست بار چک می‌کرد مبادا کسی قبل از او، آن را استفاده کرده باشد. این موضوع برای همسر ژاپنی من تا جایی پیش می‌رفت که ما باید جعبه‌ها را هم چک می‌کردیم. احتمال داشت، یک وسیله یک بار خریده شده و پس فرستاده شده باشد. پس برای دست دوم نبودن، وسیله باید حتما جعبه آک می‌داشت. حتی اگر خرید آن با دو یا سه برابر قیمت برای ما تمام می‌شد. زمان گذشت و تفاوت‌های فردی منجر به جدایی من از همسر ژاپنی، و ازدواج من با خانم دیگری شد. این بار همسر من ژاپنی نبود، اما ما برای زندگی، ژاپن را انتخاب کردیم. تجربه من از سفر به ژاپن، باعث شد بخواهم مجددا همسر اولم را ببینم. چون او هر چه که بود، اصلا نماینده خوبی برای فرهنگ خرید دست دوم ژاپنی نبود. در واقع، در ژاپن، دست دوم خرید کردن، نشانه فرهنگ و ثروت بود!

ژاپن و عجایب فرهنگ نابش

داستان بالا مربوط به یک خاطره واقعی از آقای آرتورو کامیلاچی است که در وبلاگ شخصی خودش، درباره ویژگی‌های فرهنگ ژاپن و زیبایی‌های آن می‌نویسد. ژاپن، فرهنگ بسیار غنی دارد. اخلاقیات و حساسیت‌های زندگی، در این کشور بالاتر از بسیاری جاهای دیگر در دنیاست. ژاپن در نوع فرهنگ و منش و هوش آدم‌هایش، شبیه به یک سیاره جدا از کره زمین است. و مثل بسیاری مسائل دیگر، ژاپن نیز فرهنگش را مدیون جغرافیای فقیرش است! جغرافیایی که باعث شده تا مردم نداشتن را از ابتدا یاد بگیرند و به خاطر وجود این تهدید ابدی، رفتارهای ویژه‌ای را در خودشان پرورش بدهند. رفتارهایی که بعضی از آن‌ها فرهنگ‌های عجیبی را به همراه داشته است، مثل فرهنگ خرید دست دوم در ژاپن!

ژاپن، فرهنگ، یک دست دوم رده بالا

اگر ژاپن رفته باشید، احتمالا دیدن مغازه‌ها، مزون‌ها و البته نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های لباس و وسایل خانگی، الکتریکی و یا دکوری و هنری دست دوم برای شما عجیب نیست. مردم ژاپن، عادت دارند مایحتاج زندگی خود را از فروشگاه‌های لوازم دست دوم تامین کنند. آن‌ها به فروش وسایل خود هم عادت دارند. این فرهنگ، همین چیزی است که باعث شده اصولا لوازم با کیفیتی را در این فروشگاه‌ها ببینید. در واقع برای یک ژاپنی اصلا کسر شان یا نشانه تنگ دستی نیست که از یک فروشگاه لوازم دست دوم خرید کند. بلکه یکی از نرم‌ها و عادت‌های آن‌ها به شما می‌آید.

دست دوم در ژاپن، یعنی کیفیت خرید

تا اینجا فهیمیدیم که خرید و فروش لوازم دست دوم در ژاپن اصلا عجیب‌ نیست. اما عجیب‌تر از آن، سطح کیفیت این کالا هاست. فنگ شویی، یکی دیگر از آن زیبایی‌های فرهنگ زندگی در ژاپن است. فلسفه‌ای که هنوز هم با وجود شیوع مصرف گرایی، ژاپنی‌ها را مصون نگه داشته است. آن‌ها ترجیح می‌دهند در خانه یک میز بسیار شکیل و ممتاز داشته باشند تا پنج میز شلوغ. شکیل به معنای جنجالی و لاکچری نیست. شکیل یعنی کاربردی، زیبا، و با کیفیت. داشتن یک کمد لباس پوشیده نشده، اصلا مورد تایید فرهنگ زندگی در ژاپن نیست. در عوض، ژاپنی‌ها به خوبی از دو جفت کفش مرغوب خود نگه داری می‌کنند، چون می‌دانند هر وقت آن را نخواستند، دور نمی‌اندازند، بلکه آن را می‌فروشند! همین باعث شده تا فرهنگ کیفیت، در فروشگاه‌های لوازم دست دوم، به خوبی قابل رویت باشد.

تصویر زندگی در فرهنگ ژاپن

اگر دور ریز را از زندگی خودتان حذف کنید چه اتفاقی می‌افتد؟ بگذارید این طور تصور کنیم که تولید زباله به هر شکلی با یک مجازات بسیار سنگین همراه باشد. اولین فکری که به نظرتان می‌رسد پنهان کردن زباله است. این دم دستی‌ترین کار است که البته به دلیل بد بودن تولید زباله انجام خواهید داد. اما وقتی می‌دانید بعد از مدتی محل زندگی‌تان بوی بد می‌گیرد یا فضای نگهداری از این وسایل تمام می‌شود، ذهنتان به کار می‌افتد. در ژاپن تولید زباله زشت و قبیح و غیر قانونی است. پس طبیعی است که راه‌های جایگزین زیادی برای بازیافت، خرید و فروش دست دوم اجناس، تولید مرغوب وسایل، و البته کمتر خرید کردن وجود دارد. همین بدی تولید زباله، فرهنگ خوب استفاده مجدد را در ژاپن پایه‌گذاری کرده است.

ژاپن عادت‌های درست را فرهنگ جهانی می‌کند

ما آدم‌ها بنده عادت می‌شویم. عادت‌های درست، فرهنگ درستی را پایه ریزی می‌کنند. وقتی یک فرد یا در ابعاد بزرگ‌تر، یک کشور، به پیشرفت رسید، فرهنگش محترم خواهد شد. ژاپن، برای فرهنگی که حالا بزرگ‌ترین خدمت را به کره زمین می‌کند، با عادات فردی و قوانین اجتماعی شروع کرد. از فضای خودتان شروع کنید. اگر شما محیط اطرافتان را مجبور به تبعیت از قوانین درست کنید، پایه‌گذار یک فرهنگ مفید در آینده می‌شوید.

داستان آرتورو و فرهنگ عجیب خانم ژاپنی

اما به داستان زندگی آرتورو برگردیم. همسر اول این آقا مشخصا رفتار ژاپنی نداشت. آرتورو از قول همسر اولش می‌نویسد: گاهی انقدر در ژاپن به دلیل خرید چیزهای نو و خرید زیاد مورد شماتت و قضاوت قرار می‌گرفتم که واقعا احساس می‌کردم آدم بدی هستم.
البته همسر آرتورو پذیرفته بود که زندگی در امریکا و تناقضات فرهنگی باعث شده بود که بخواهد آن همه سال خرید دست دوم را جبران کند. اما حالا که دهه بیست زندگی‌اش گذشته و اوضاع کره زمین را می‌بیند، یک فروشگاه لوازم دست دوم در ماساپوست امریکا راه انداخته است!